17,48 mm Karabin skałkowy fusil Charleville Modèle 1777

Rys historyczny i opis broni

Podstawowy karabin armii francuskiej od końca ancien régime’u poprzez rewolucję francuską i I Cesarstwo do podboju Algieru w latach 30.-tych XIX wieku.

Broń ta powstała w wyniku długoletnich doświadczeń francuskich rusznikarzy głównie z okresu wojny siedmioletniej oraz reform broni palnej francuskiej armii przeprowadzonej przez Gribeauvala. W stosunku do swojego poprzednika – karabinu Mle 1717 – Mle 1777 miał esowaty kurek o ruchomych szczękach, w których mieściła się skałka (należało ją wymienić po kilkudziesięciu strzałach). Dodatkowo kurek uczyniono masywniejszym i wytrzymalszym, podpierając ażurowy otwór (w sercowatym kształcie) pośrodku. To rozwiązanie okazało się tak dobre, że wielokrotnie kopiowano je w innych typach karabinów skałkowych z epoki. Do oddania strzału używano ładunku prochowego o wadze 12 gramów z pociskiem (kulą ołowianą) o wadze 27 gramów. Jako broń do walki wręcz używano bagnetu tulejowego (kłującego) o długości 378 milimetrów.

Broń produkowano w fabrykach broni w Maubeuge, Wersalu, Tulle i Saint-Étienne. W okresie Konsulatu i Cesarstwa karabin poddano wielu modernizacjom (udoskonalony karabin Mle AN IX powstał w 1801). Oprócz armii francuskiej karabin użytkowany był w armiach sprzymierzonych z Francją w tym Armii Księstwa Warszawskiego. Używany był także w Wojsku Polskim Królestwa Kongresowego. Broń ta wykorzystywana była przez Polaków jeszcze w czasie powstania styczniowego. We wspomnieniach z epoki pojawiają się wzmianki o używaniu wtedy niedużych ilości tej broni.

Podstawowe dane taktyczno-techniczne

Autor – zdjęcia: Dawid Kalka

Wrocław, Arsenał – Muzeum Militariów

Państwo – Francja
Rodzaj broni – karabin skałkowy
Historia broni:
Prototypy – lata 1776-1777
Produkcja seryjna Mle – lata 1777-1782
Kaliber broni – 17,48 mm
Nabój – papierowy ładunek o wadze 12 gramów z pociskiem (kula ołowiana) 16,5 mm o wadze 27 gramów
Wymiary konstrukcji:
Długość broni bez bagnetu – 1520 mm
Długość broni z bagnetem – 1898 mm
Długość lufy – 1137 mm
Masa broni – 4,5-4,8 kg bez bagnetu – do 15,1 kg z zainstalowanym bagnetem
Szybkostrzelność praktyczna – 2-3 strz./min.
Zasięg maksymalny – do 400 metrów
Zasięg skuteczny – do 300 metrów