Uzi – izraelski pistolet maszynowy produkowany przez Israel Military Industries (IMI), Israel Weapon Industries (IWI).
Pistolet maszynowy Uzi
W 1951 roku izraelski konstruktor Uziel Gal zaprojektował pistolet maszynowy, który nazwano Uzi (od jego imienia), a prace nad jego ostatecznym opracowaniem trwały do 1956 roku. Od 1956 roku pistolet ten był produkowany w zakładach Israel Military Industries (IMI), a później także na licencji w belgijskiej wytwórni Farbrique Nationale d’Armes de Guerre (FN). Jest przystosowany do strzelania nabojem pistoletowym 9 × 19 mm Parabellum.
Uzi jest bronią samoczynno-samopowtarzalną (na ogień pojedynczy i ciągły) strzelającą z zamka otwartego. Działa na zasadzie wykorzystania energii zamka swobodnego a nakłucie spłonki następuje, gdy zamek znajduje się w końcowej fazie ruchu do przodu. To rozwiązanie pozwala na wykorzystanie efektu tzw. wyrzutu zamka, polegającego na tym, że w końcowej fazie powrotu zamek nie uderza w tylne ścięcie lufy, lecz wyhamowywany jest przez wysuwającą się z komory nabojowej łuskę, a następnie pod wpływem dalszego wzrostu ciśnienia – odrzucony w tylne położenie. Zastosowanie takiego rozwiązania pozwoliło na wydłużenie lufy do 260 mm, przy zachowaniu warunków niezawodnego działania i bezpieczeństwa jej użytkowania. Natomiast wydłużenie lufy zwiększyło prędkość początkową pocisku do 400 m/s i jego energii do 640 J. Przez zastosowanie zamka nasuwającego się i obejmującego lufę, skrócono długość broni i zabezpieczono użytkownika przed skutkami rozerwania się łuski przy przedwczesnym lub opóźnionym zapłonie. Dźwignia do napinania zamka porusza się w wycięciu pokrywy komory zamkowej w jej górnej części. Zamek wyposażono w iglicę stałą, wystającą, podparty jest sprężyną powrotną, spełniającą rolę funkcji sprężyny uderzeniowej. Przełącznik rodzaju ognia jest równocześnie bezpiecznikiem przed przypadkowym wystrzałem, dodatkowo posiada on bezpiecznik samoczynny umieszczony w chwycie, który wyłącza się przy ujęciu chwytu ręką. Broń zasilana jest z magazynków pudełkowych o pojemności 25 i 32 nabojów umieszczonych w chwycie. Naboje w magazynku umieszczone są pod kątem w stosunku do osi lufy, dzięki czemu iglica może uderzyć w spłonkę dopiero po wprowadzeniu naboju do komory nabojowej. Uzi wyposażony jest w przeziernikowy celownik przerzutowy z nastawami na 100 i 200 m. Broń produkowana jest ze składaną kolbą metalową lub stałą kolbą drewnianą. Większość elementów wykonywanych jest metodą tłoczenia.
Mini Uzi
Mini Uzi to odmiana pistoletu maszynowego Uzi, której produkcję rozpoczęto w 1982r. Mini Uzi działa na zasadzie odrzutu zamka swobodnego, zamek teleskopowy w przednim położeniu nachodzi i obejmuje lufę. Broń początkowo występowała jedynie w odmianie strzelającej z zamka otwartego z iglicą stałą osadzoną na zamku, później skonstruowano również wersję strzelającą z zamka zamkniętego z bijnikowym mechanizmem uderzeniowym. Mini Uzi zasilany jest nabojem 9x19mm Parabellum, zasilanie odbywa się z dwurzędowych magazynków pudełkowych z dwurzędowym wyprowadzeniem o pojemności 20, 25 i 32 naboi (magazynki na 25 i 32 naboje są takie same jak w Uzi). Magazynek znajduje się w chwycie pistoletowym. Zastosowano mechanizm spustowy umożliwiający strzelanie ogniem pojedynczym i ciągłym. Suwak przełącznika rodzaju ognia, pełniący również funkcję bezpiecznika, znajduje się z lewej strony broni nad chwytem pistoletowym. Zastosowano również bezpiecznik chwytowy umieszczony z tyłu chwytu pistoletowego. Rączka zamkowa podobnie jak w Uzi porusza się w wycięciu na górze komory zamkowej. Mini Uzi posiada metalową kolbę składaną na prawy bok komory zamkowej, w położeniu złożonym stopka kolby może pełnić rolę przedniego chwytu pistoletowego. Na górnej części lufy znajdują się dwie szczeliny pełniące rolę osłabiacza odrzutu. Pod przednią częścią komory zamkowej umieszczono skrócone łoże wykonane z tworzywa sztucznego. Zastosowano przyrządy celownicze składające się z muszki i celownika przerzutowego z przeziernikiem. Celownik posiada nastawy na 50 i 100m. Mini Uzi posiada mniejsze wymiary i mniejszą masę niż Uzi. Odmiana strzelająca z zamka zamka zamkniętego charakteryzuje się również lepszą celnością podczas prowadzenia ognia pojedynczego.
Micro Uzi
Micro Uzi to odmiana pistoletu maszynowego Uzi skonstruowana w latach 90-tych. Micro Uzi działa na zasadzie odrzutu zamka swobodnego, strzelanie następuje z zamka zamkniętego. Zamek teleskopowy w przednim położeniu nachodzi i obejmuje lufę. Zastosowano bijnikowy mechanizm uderzeniowy. Micro Uzi występuje w wersji zasilanej nabojem 9x19mm Parabellum oraz w odmianie na nabój 11,43x23mm. Wersja na nabój 9x19mm zasilana jest dwurzędowych magazynków pudełkowych z dwurzędowym wyprowadzeniem o pojemności 20, 25 i 30 naboi (takie same jak w Mini Uzi i Uzi). Magazynek znajduje się w chwycie pistoletowym. Zastosowano mechanizm spustowy umożliwiający strzelanie ogniem pojedynczym i ciągłym. Suwak przełącznika rodzaju ognia, pełniący również funkcję bezpiecznika, znajduje się z lewej strony komory zamkowej nad chwytem pistoletowym. Broń podobnie jak Mini Uzi oraz Uzi posiada bezpiecznik chwytowy umieszczony z tyłu chwytu pistoletowego. Rączka zamkowa porusza się w wycięciu na górze komory zamkowej. Micro Uzi posiada metalową kolbę składaną na prawy bok komory zamkowej, przy złożonej kolbie stopka kolby może służyć za przedni chwyt pistoletowy. Broń nie jest wyposażona w łoże. Na górnej części lufy znajdują się dwie szczeliny pełniące rolę osłabiacza podrzutu. Zastosowano stałe przyrządy celownicze składające się z muszki i celownika z przeziernikiem. Micro Uzi posiada mniejsze wymiary i masę w porównaniu do Uzi oraz Mini Uzi. Micro Uzi charakteryzuje się również bardzo dużą szybkostrzelnością teoretyczną, która wynosi 1250 strzałów na minutę (według innych źródeł 1700).
Uzi Pistol
Na podstawie Micro Uzi skonstruowano pistolet samopowtarzalny Uzi Pistol. Pistolet Uzi Pistol posiada mechanizm spustowy umożliwiający strzelanie jedynie ogniem pojedynczym, krótszą lufę pozbawioną szczelin zmniejszających podrzut oraz suwak znajdujący się z prawej strony broni nad chwytem pistoletowym, pełniący jedynie rolę bezpiecznika. Uzi Pistol nie posiada natomiast kolby.
wersja | Uzi | Mini Uzi | Micro Uzi | Uzi Pistol |
nabój | 9x19mm Parabellum | 9x19mm Parabellum | 9x19mm Parabellum lub 11,43x23mm (.45 ACP) | 9x19mm Parabellum |
prędkość początkowa pocisku | 400m/s | 375m/s | 350m/s w wersji na nabój 9x19mm Parabellum | 345m/s |
długość lufy | 260mm | 197mm | 134mm | 115mm |
długość | 470mm z kolbą złożoną650mm z kolbą rozłożoną | 360mm z kolbą złożoną600mm z kolbą rozłożoną | 282mm z kolbą złożoną486mm z kolbą rozłożoną | 240mm |
masa | 3,6kg bez magazynka4,1kg z pełnym magazynkiem na 25 naboi | 2,65kg bez magazynka3,15kg z pełnym magazynkiem na 25 naboi | 1,95kg bez magazynka2,45kg z pełnym magazynkiem na 25 naboi | 1,7kg bez magazynka2,2kg z pełnym magazynkiem na 25 naboi |
tryby ognia | pojedynczy i ciągły | pojedynczy i ciągły | pojedynczy i ciągły | pojedynczy |
szybkostrzelność teoretyczna | 600 strzałów na minutę | 950 strzałów na minutę | 1250 strzałów na minutę | tylko ogień pojedynczy |
Zastosowanie
Pistolet maszynowy Uzi znajdował się na wyposażeniu wojsk lądowych Izraela (wycofany z uzbrojenia w 2004 roku, zastąpiony przez karabiny MTAR-21) oraz wciąż jest używany przez armie Belgii, Niemiec, Holandii, Iranu, Tajlandii i Wenezueli. Zostały też w niewielkiej ilości zakupione przez polską policję. Można je oglądać m.in. w rękach policjantów strzegących ambasady USA w Warszawie.
Wersje pistoletu oznaczone jako Mini Uzi i Micro Uzi są stosowane przez siły policyjne, służby bezpieczeństwa i oddziały specjalne.
Państwo | Izrael |
---|---|
Producent | IMI, IWI |
Rodzaj | pistolet maszynowy |
Historia | |
Prototypy | 1951 – 1956 |
Produkcja | od 1956 |
Dane techniczne | |
Kaliber | 9 mm |
Nabój | 9 mm Parabellum |
Magazynek | pudełkowy, 25, 32, 40 nab. |
Wymiary | |
Długość | 650 mm (z kolbą stałą) 650/470 mm (z kolbą składaną) |
Długość lufy | 260 mm |
Długość linii celowniczej | 309 mm |
Masa | |
broni | 3,5 kg (z kolbą składaną) 3,6 kg (z kolbą stałą) |
Inne | |
Prędkość pocz. pocisku | 400 m/s |
Szybkostrzelność teoretyczna | 600 strz./min |
Zasięg skuteczny | 200 m |