Wóz zabezpieczenia technicznego VT-55A
Czechy, Rokacyny – Muzeum Linii Demarkacyjnej
Powstały w Czechosłowacji pojazd zabezpieczenia technicznego/ciągnik ewakuacyjny oparty o konstrukcję podwozia czołgu średniego T-55A.
Historia konstrukcji
Na początku lat 50.-tych XX wieku w Związku Radzieckim zbudowano wóz ratowniczy (ciągnik ewakuacyjny), pod oznaczaniem BTS-1, który był oparty o podwozie czołgu średniego T-54, który znalazł się w produkcji seryjnej i był wysyłamy do kilku krajów Układu Warszawskiego. Po 1955 roku wozy BTS-1 były poddawane modernizacji i wyposażane w wciągarkę mechaniczną oraz składany lekki żuraw. Następny model BTS-2 powstał w oparciu o podwozie gąsienicowe czołgu T-55. Na podstawie wozu BTS-2, w Czechosłowacji, opierając się o nowszy wariant czołgu średniego; T-55A, został opracowany prototyp wozu wsparcia technicznego, nadając mu oznaczenie VT-55A, który znalazł się w produkcji seryjnej, trwającą w latach 1969-1983. Z około 20% wyprodukowanych wozów trafiło na wyposażenie ówczesnej Czechosłowackiej Armii Ludowej (skrót: ČSLA), prawie połowa wozów trafiła na wyposażenie wilku państw członkowskich Układu Warszawskiego i państw zaprzyjaźnionych w Europie, natomiast pozostałe 30% do różnych krajów na kontynentach Afrykańskim i Azjatyckim.
Syryjski wóz VT-55A
Powstała też wersja oznaczona jako ŽS-55A, która była zasadniczo wozem VT-55A, który posiadał zamocowany z przodu lemiesz hydrauliczny typu BTU-55. Pojazdy ZS-55A znalazły się na wyposażeniu armii Niemieckiej Republiki Demokratycznej, gdzie nosił lokalne oznaczenie jako T-55T.
Czeski wóz zabezpieczenia technicznego zbudowany na kadłubie i podwozie czołgu średniego T-55A. Został zbudowany do wykonywania napraw czołgów T-55 i T-55A. Kiedy wszedł do służby w 1973 roku, był nie tylko jednym z najlepszych wozów technicznych tego typu na świecie (lepszy był tylko konstrukcyjnie polski WZT-2, choć nie zdobył aż tylko klientów eksportowych) w całym Układzie Warszawskim. Nadal jest w stanie wykonywać zadania pewne, które NATO zleca pojazdom wojskowym tej klasy tej klasy. W przeciwieństwie do czołgów średnich T-55, VT-55A jest nadal jest w czeskiej armii używanym do zadań polowych przy cięższych wozach, opartych o podwozie i kadłub czołgów średnich rodziny T-72. Jest w stanie wykonywać naprawy czołgów radzieckich, takich jak wozy z rodziny T-54/T-55 i T-72, ale także przy bojowych wozach piechoty BVP-2. Wiele z tych pojazdów jest używanych przez Český drahy (Railroad Emergency Response CR), czyli czeskie koleje państwowe.
Wyposażenie wozu
ŽS-55A
Autor – zdjęcia: Dawid Kalka
Czechy, Rokacyny – Muzeum Linii Demarkacyjnej
Pojazd pomocy technicznej VT-55A jest wyposażony w w dwie wyciągarki mechaniczne; główną, posiadający linę stalową o długości 200 metrów oraz siłę wciągania w zakresie 500 kN. Przy pomocy zastosowania wielokrążków i bloczków, siła ta może wzrosnąć do 750 kN. Druga wyciągarka – pomocnicza o sile uciągu 8,0 kN posiadała linę stalową o długości 400 metrów.
Zastosowany na pojazdach żuraw hydrauliczny posiada maksymalne obciążenie haka na poziomie 20 kN (do 2000 kg) i może posłużyć do uniesienia wieży lekkiego pojazdu pancernego. Pojazd posiada także dwie spawarki elektryczne oraz może przewozić zestaw narzędzi oraz części zapasowych do uszkodzonych pojazdów o masie do 3000 kg.
Tył wozu
Głównym zadaniem pojazdu jest odholowanie uszkodzonych wozów oraz dokonywanie niezbędnych drobniejszych napraw w warunkach polowych.
Pojazd był wyposażony w system układu filtrowentylacyjnego, chroniącej załogę przed skutkami działania broni typu ABC, wewnętrzne wykładziny chroniące załogę przed promieniowaniem atomowym.
-
1 wyciągarka główna o sile uciągu 500 kN i długości liny stalowej 200 metrów, zaś przy zastosowaniu wielokrążków siła uciągu mogła wynosić 750 kN
-
1 wyciągarka pomocnicza o sile uciągu 8,0 kN i długości liny stalowej do 400 metrów
-
Dźwig hydrauliczny, który na ostatnich wyprodukowanych pozach tego typu osiągał udźwig 20 kN (2000 kg)
-
Dwie spawarki elektryczne o natężeniu 140-230 A
-
Możliwość zamocowania z przodu kadłuba lemiesza spycharki
-
Sprężarka powietrzna
-
Zestawy narzędzi
Podstawowe dane taktyczno-techniczne
VT-55A
Autor – zdjęcia: Dawid Kalka
Słowacja, Piesztany – Muzeum Wojskowe
-
Kraj: Czechosłowacja
-
Producent:
-
Typ pojazdu: wóz wsparcia technicznego/ciągnik ewakuacyjny
-
Załoga wozu: dowódca, technik-specjalista, mechanik-kierowca
-
Wymiary konstrukcji:
-
Długość – 7120 mm
-
Wysokość – 2240 mm
-
Szerokość – 3280 mm
-
Masa wyposażonego wozu: 35 000 kg
-
Pancerz: wykonany z stalowych, walcowanych płyt pancernych o grubości 35-100 mm
-
Uzbrojenie wozu: jeden uniwersalny karabin maszynowy vz. 59 kalibru 7,62 mm
-
Prędkość maksymalna wozu: do 50 km/h
-
Zasięg operacyjny wozu: bez dodatkowych zbiorników paliwa
-
Na utwardzonej drodze do 270 km
-
W terenie do 100-110 km
-
Zawieszenie: drążki skrętne
-
Napęd wozu: silnik wysokoprężny, 4-suwowy, 12-cylindrowy typu V55
-
Pojemność skokowa: 38 880 cm3
-
Moc silnika: 580 KM (425 kW) przy 2000 obr./min.
-
Przekładnia: mechaniczna
-
Skrzynia biegów: 5 biegów do jazdy do przodu, 1 bieg wsteczny
-
Uzbrojenie: jeden karabin maszynowy vz. 59
ŽS-55A
Autor – zdjęcia: Dawid Kalka
Czechy, Kraliky – Muzeum Wojskowe
Bibliografia
-
Czołgi 100 lat Historii – Sekrety Historii, Richard Ogorkiewicz, Wydawnictwo RM, Warszawa 2016
-
Pojazdy Pancerne od “Little Willie” do Leoparda 2A6, Wydawnictwo AKA, Głuchołazy 2012
-
https://www.valka.cz/CZK-VT-55A-vyprostovaci-tank-t10859
-
https://de.wikipedia.org/wiki/VT-55A
-
https://www.offroadaction.cz/en/explore-offroadaction/our-vehicles/tank-vt-55/
- https://tank-afv.com/coldwar/Czechoslovakia/JVBT-55A.php
