Samochód ciężarowo-terenowy Star 944

Brzeg, listopad 2019 roku – Święto Brzeskich Saperów

Star 944, to polski terenowy samochód ciężarowy średniej ładowności o napędzie 4×4, produkowany przez przedsiębiorstwo Star Trucks w Starachowicach na potrzeby Wojska Polskiego oraz na rynek cywilny. Następca samochodu ciężarowego Star 744 o napędzie 4×4, mający również częściowo zastąpić samochody ciężarowe Star 266 o napędzie 6×6. Premiera nowego pojazdu odbyła się w 1999 roku.

Samochód ciężarowy Star 944 w Kopalni Węgla Kamiennego Turów

Do napędu wozu służyły silnik wysokoprężny o mocy 155 KM (maksymalny moment obrotowy 580 Nm), a w razie potrzeby zamówienia przez odbiorcę, można zainstalować silnik o mocy 180 KM (maksymalny moment obrotowy 650 Nm).

Autor – zdjęcia: Dawid Kalka

Brzeg, listopad 2019 roku – Święto Brzeskich Saperów

W służbie Wojska Polskiego

Ciężarówka Orange Star 944 Morskiej Służby Poszukiwań i Ratownictwa

Terenowy samochód ciężarowy średniej ładowności o napędzie 4×4, został zatwierdzony dla Sił Zbrojnych Rzeczpospolitej Polski w ramach nowej koncepcji struktury transportu samochodowego z grudnia 1998 roku. Należał do kategorii ciężarówek średniej ładowności taktycznej 3000 – 4000 kilogramów oraz wysokiej mobilności, podobnie jak poprzednik Star 266 o napędzie 6×6. Istniały zasadnicze odmiany: wariant Star 944K z kabiną krótką dzienną i wariant Star 944DK z kabiną długą czterodrzwiową. Stosowane były zabudowy skrzyniowe lub specjalne. W 2000 roku Wojsko Polskie zakupiło 3 ciężarówki tego modelu, w 2001 roku 81 egzemplarzy, w 2002 roku zakupiono już 185 egzemplarzy, w 2003 roku 120 egzemplarzy, w 2004 roku 197 egzemplarzy, w 2005 roku 169 egzemplarzy, w 2006 roku 155 ostatnie egzemplarzy. Łącznie do tego momentu zakupiono więc 910 egzemplarzy samochodów ciężarowych Star rodziny 944. Star 944 stał się podstawowym nowo kupowanym samochodem służącym do transportu żołnierzy, uzupełniając dotychczas najliczniejsze Stary 266, w mniejszym zakresie służył jako podwozie do zabudów specjalnych. Mimo systematycznych zakupów przez polskie siły zbrojne, w stosunkowo największych ilościach spośród samochodów ciężarowych, koncern MAN zdecydował jednak o zakończeniu montażu ciężarówek własnej konstrukcji zakładów Star do 2007 roku. W 2007 roku wojsko odebrało ostatnie 55 samochodów, kończąc dostawy na poziomie ostatecznym 965 egzemplarzy. W momencie debiutu Star 944 zaliczał się do popularnej w armiach klasy ciężarówek średniej ładowności taktycznej, która jednak kilkanaście lat później była już zastępowana przez cięższe samochody i jego następcą w Wojsku Polskim został terenowy samochód ciężarowy typu Jelcz 442.32.

Star 944 – Kielce, MSPO 2003 rok

Podstawowe dane taktyczno-techniczne

Kraj – III Rzeczpospolita Polska
Producent wozów – Star Trucks
Miejsce produkcji – Polska, Starachowice
Poprzednik wozu – terenowy samochód ciężarowy Star 744
Prototypy – 1999 rok
Okres trwania produkcji – lata 2000-2007
Napęd – silnik wysokoprężny typu MAN typ D-0824 LFG01, moc maksymalna 155 KM (114 kW) przy 2400 obr./min.
Skrzynia biegów – manualna, 6 biegów jazdy do przodu, 1 bieg wsteczny
Trakcja wozu – kołowa, napęd 4×4
Wymiary konstrukcji:
Długość wozu – 6370 mm
Szerokość wozu – 2540 mm
Wysokość wozu – 3250 mm
Masa własna pojazdu – 5700 kg
Liczba miejsc w kabinie – 2
Ładowność pojazdu – na drogach utwardzonych do 4000 kg, w terenie do 3000 kg

Autor – zdjęcia: Dawid Kalka

Koziegłowy, Święto Wojska Polskiego, 2021 rok

Odmiany specjalistyczne

Na potrzeby misji w Iraku w roku 2004 rozpoczęto pracę nad modernizacją ciężarówką Star. Nową wersję przystosowaną do patroli bojowych, oznaczono jako Star 944 Hiena.

Star 944 Hiena

Podstawową modyfikacją było wprowadzenie uzbrojenia – zastosowano wielkokalibrowy karabin maszynowy NSW kalibru 12,7 mm. Karabin umieszczono na słupowej podstawie zamocowanej w przedniej części skrzyni ładunkowej. Wraz z podstawą wprowadzono siedzisko dla strzelca oraz mocowania na skrzynki z amunicją. Ponadto pojazd przystosowano do przewozu drużyny piechoty – w tylnej części skrzyni zamocowano ławki dla żołnierzy (siedzących plecami do siebie). Wprowadzono, także częściowe opancerzenie – zamocowano stalowe (wzmocnione kompozytem) osłony chroniące przed lekkimi minami, a także częściowo przed pociskami z broni strzeleckiej i odłamkami. Dno skrzyni, podłogę oraz drzwi szoferki wyłożono wykładziną LIM-3. Ponadto zastosowano malowanie w barwach pustynnych. Wóz ten został dokładniej opisany tutaj: https://opisybroni.pl/gun-truck/.

Wariant Star 944P jest wersją zmodyfikowanego terenowego samochodu ciężarowego Star 944 z zamontowanym specjalnym opancerzeniem kabiny na poziomie 1 STANAG 4569 (pociski karabinowe kalibru 7,62 mm × 51 mm NATO (M80) z odległości 30 m metrów oraz pociski pośrednie kalibru 5,56 mm × 45 mm NATO (SS109 lub M193) z odległości 30 metrów). Wariant ten powstał w 3. Okręgowych Warsztatach Technicznych z Nowego Dworu Mazowieckiego w latach 2007–2008. Dużą część rozwiązań zapożyczono z zaprezentowanego na międzynarodowych targach MSPO 2007 roku w Kielcach, przeznaczonego dla samobieżnego zestawu przeciwlotniczego Hibneryt-P, gdzie wykorzystano opancerzoną wersję ciężarówki terenowej Star 266M. Masa kabiny wynosi ok. 850 kg; z uwagi na to konieczne było wzmocnienie zawieszenia przedniego. Ze stali pancernej wykonano też pojedynczy zbiornik paliwa.

Star 944P

Pod koniec 2007 roku opracowany prototyp, z wykorzystaniem elementów opancerzenia Hibneryta-P oraz ekwiwalentów masowych ze zwykłej stali, został poddany testom trakcyjnym w Wojskowym Instytucie Techniki Pancernej i Samochodowej w Sulejówku. Wyniki tych prób wypadły obiecująco i na początku 2008 roku opracowano prototyp z docelowym opancerzeniem dla wozu. W późniejszym czasie pojazd poddano ocenie wytrzymałości balistycznej, polegającym wyłącznie na teoretycznym określeniu wytrzymałości opancerzenia. Ostateczne, pozytywne wyniki testów spowodowały zamówienie w 3. OWT 20 egzemplarzy terenowych samochodów ciężarowych Star 944P. Dwanaście egzemplarzy zostało skierowane do polskich sił PKW Afganistan, zaś dwa samochody do sił PKW Czad w Afryce.

Bibliografia

Jarosław Brach, Nowa koncepcja parku samochodowego Sił Zbrojnych RP, Czasopismo Nowa Technika Wojskowa Nr. 7/2024, Magnum-X, Warszawa
Jarosław Brach Zakupy średnich i ciężkich pojazdów użytkowych przez Siły Zbrojne RP w roku 2003, Czasopismo Nowa Technika Wojskowa Nr. 7/2004, Magnum-X, Warszawa
Jarosław Brach, Zakupy średnich i ciężkich pojazdów użytkowych przez Wojsko Polskie w roku 2000, Czasopismo Nowa Technika Wojskowa Nr. 3/2001, Magnum-X, Warszawa
Jarosław Brach, Zakupy średnich i ciężkich pojazdów użytkowych przez Wojsko Polskie w roku 2001, Czasopismo Nowa Technika Wojskowa Nr. 5/2002, Magnum-X, Warszawa
Jarosław Brach, Nowe ciężarówki Wojska Polskiego, Czasopismo Nowa Technika Wojskowa Nr. 8/2003, Magnum-X, Warszawa
Jarosław Brach, Zakupy średnich i ciężkich pojazdów użytkowych przez Siły Zbrojne RP w roku 2004, Czasopismo Nowa Technika Wojskowa Nr. 4/2005, Magnum-X, Warszawa
Jarosław Brach, Zakupy średnich i ciężkich pojazdów użytkowych przez Siły Zbrojne RP w roku 2005, Czasopismo Nowa Technika Wojskowa Nr. 5/2006, Magnum-X, Warszawa
Jarosław Brach, Zakupy średnich i ciężkich pojazdów użytkowych przez Siły Zbrojne RP w roku 2006, Czasopismo Nowa Technika Wojskowa Nr. 6/2007, Magnum-X, Warszawa
Jarosław Brach, Zakupy pojazdów użytkowych klas średniej i ciężkiej przez Siły Zbrojne RP w roku 2007, Czasopismo Nowa Technika Wojskowa Nr. 5/2008, Magnum-X, Warszawa
Michał Sitarski. Pancerny Star w Czadzie. „Nowa Technika Wojskowa”. Nr 8/2008, s. 61, sierpień 2008. Warszawa: Magnum X. ISSN 1230-1655.
Michał Sitarski, Star 944P chcieć znaczy móc, Czasopismo Nowa Technika Wojskowa Nr. 9/2008, Magnum-X, Warszawa