9 mm Pistolet maszynowy Orița M41
Czechy, Praga – Muzeum Wojny
Orița M41 – rumuński pistolet maszynowy na nabój kalibru 9 mm z okresu II Wojny Światowej.
Historia konstrukcji
Autorstwa konstrukcji rumuńskiego pistoletu maszynowego M1941 Orita nie można jednoznacznie przypisać jednej osobie. Sama nazwa rumuńskiego pistoletu maszynowego pochodzi od nazwiska kapitana wojsk technicznych – Marina Orita, jednak twórcą tej konstrukcji był zespół, w skład którego wchodzili tutaj m.in. Czech – Leopold Jašek oraz długoletni pracownik zakładów w Cugir – Nicolae Sterca. Pistolet maszynowy M1941 Orita był tutaj odpowiedzią na zapotrzebowanie dla sił zbrojnych Rumunii na pistolet maszynowy, który byłby produkowany w kraju, a jednocześnie pozwoliło by to na ujednolicenie uzbrojenia tego typu, którego wielka mozaika znajdowała się wówczas na uzbrojeniu armii rumuńskiej. Pierwsze prace nad nową bronią rozpoczęły się na początku 1941 roku.
Po zaprezentowaniu modelów prototypowych oraz zakwalifikowaniu broni do produkcji po pozytywnych testach, jego produkcją zajęły się tutaj zakłady w Cugir w Transylwanii – CMC Uzinele Metalurgice Copsa Micâ si Cugir, co nastąpiło na początku 1942 roku. Broń była oznaczona jako Pistolul Mitraliera Orita Md. 1941. Pistolet maszynowy Model 1941 wszedł na uzbrojenie armii rumuńskiej w 1943 roku. Jednak dokładna liczba wyprodukowanych dla armii rumuńskiej pistolów maszynowych M1941 Orita nie jest dokładnie znana – w zależności od podawanych źródeł, to jest liczona od 3000 egzemplarzy do 4000 egzemplarzy.
Autor – zdjęcia: Dawid Kalka
Czechy, Hrabyne – Národní památník II. světové války
Opis konstrukcji
Pistolet maszynowy M1941 Orita był konstrukcją strzelecką o tradycyjnej formie, złożonej z drewnianej kolby z łożem, choć był też produkowany model z kolbą składaną. Metalowa komora zamkowa, mechanizm spustowy i niczym nieosłoniętej lufy broni. Pionowo z dołu osadzany był metalowy magazynek pudełkowy o pojemności 32 stuk nabojów. Broń działa na zasadzie swobodnego odrzutu zamka i strzelała ogniem pojedynczym lub ogniem ciągłym z zamka otwartego. Broń posiadała celownik ramieniowo-krzywiznowy, regulowany w zakresie do 500 metrów.
Pistolet maszynowy M1941 Orita doskonale sprawdził się w warunkach frontowych, wykazując długą żywotność swoich części. Jego wadą był stosunkowo wysoki koszt produkcji jednostkowej broni (co było spowodowane używaniem do jej konstrukcji wysokiej jakości materiałów oraz czasochłonne, a to dla słabego rumuńskiego przemysłu było dużym wyzwaniem) oraz niebezpieczeństwo oddania niekontrolowanego wystrzału podczas na przykład przypadkowego opuszczenia broni na ziemię z dołączonym do gniazda broni naładowanego magazynka. Jako ciekawy przykład, lecz tragiczny – podaje się tutaj historia ,młodego rumuńskiego żołnierza, który taką broń posiadał. Wpadł on na pomysł zmiażdżenia za pomocą kolby jadowitej żmii. Podczas uderzenia kolba w głowę zwierzęcia doszło do kontrolowanego wystrzału, który trafił prosto w głowę młodego żołnierza, zabijając go na miejscu.
Dalsze dzieje
Gdy we 1944 roku Rumunia skapitulowała, po wkroczeniu na jej terytorium Armii Czerwonej, Pistolul Mitraliera Orita Md. 1941 pozostał w służbie. W 1948 roku pojawiła się jej zmodernizowana modyfikacja, którą oznaczono jako Automatul UMC Md. 48. Większość nowej wersji powstała poprzez przeróbkę pistoletów z wojennej produkcji, a te były oznaczane nowym napisem „Modificat 48” – Md. 48. Nowy pistolet maszynowy różnił się po przebudowie mechanizmu spustowego, eliminację przełącznika rodzaju ognia i dodanie chwytowego bezpiecznika, automatycznie blokującego zamek w obu położeniach oraz zastosowanie bardziej uproszczonego celownika przerzutowego o nastawach na 100 metrów i 200 metrów.
Podstawowe dane taktyczno-techniczne
-
Państwo – Rumunia
-
Zakłady – CMC Uzinele Metalurgice Copsa Micâ si Cugir
-
Rodzaj borni – pistolet maszynowy
-
Prototypy – rok 1941
-
Produkcja – lata 1942-1944
-
Wyprodukowano – ok. 4000 egzemplarzy
-
Kaliber broni – 9 mm
-
Nabój broni – 9 x 19 mm Parabellum
-
Wymiary konstrukcji:
-
Długość broni – 894 mm
-
Długość lufy – 287 mm
-
Masa broni – 3,46 kg niezaładowanej, 4,00 kg załadowanej
-
Prędkość początkowa wystrzelonego pocisku – 380 m/s
-
Szybkostrzelność teoretyczna – 600 strz./min.
-
Szybkostrzelność praktyczna – 150 strz./min.
-
Zasięg skuteczny ognia – do 200 metrów
Autor – zdjęcia: Dawid Kalka
Czechy, Praga – Muzeum Wojny
Bibliografia
-
Tomasz Piątkowski, Rozwój broni strzeleckiej w czasie II Wojny Światowej – pistolety maszynowe krajów osi i państw neutralnych, Czasopismo Militaria XX wieku Nr. 6/2010, Kagero, Lublin
-
Aleksandr B. Żuk, Karabiny, Karabinki i Pistolety Maszynowe – Encyklopedia Długiej Broni Wojskowej XX wieku, Bellona, Warszawa 2016 rok
-
https://ro.wikipedia.org/wiki/Ori%C8%9Ba
28 września 2020
Ostatnia aktualizacja 1 miesiąc
