Opancerzony samochód patrolowo-interwencyjny AMZ Dzik
Opole, poligon Winów, Operacja Tarcza 2024
AMZ Dzik – opancerzony samochód produkcji polskiej. Wytwarzany przez AMZ-Kutno w Kutnie od 2004 roku. Przeznaczony do celów patrolowo-interwencyjnych, może być wykorzystywany przez służby porządku publicznego i siły zbrojne. Pancerz zapewnia ochronę przed przeciwpancernymi pociskami pośrednimi kalibru 7,62 mm x 39 mm oraz karabinowymi 7,62 mm x 51 mm NATO.
Historia powstania wozu
Dzik 3 – samochód pancerny produkcji polskiej wersja eksportowa dla Iraku
Potrzeba posiadania opancerzonego terenowego pojazdu patrolowego i transportowego zaistniała w ostatnim czasie w wielu armiach świata, szczególnie tych uczestniczących w konfliktach zbrojnych o małej intensywności, misjach stabilizacyjnych i pokojowych, działaniach antyterrorystycznych. Choć znane, w ostatnim czasie powstało na świecie kilkadziesiąt pojazdów terenowych chroniących załogę, przewożone osoby lub ładunek przed ostrzałem z broni strzeleckiej i wybuchami min: terenowe pojazdy patrolowo-interwencyjne, uzbrojone ciężarówki (gun-trucki), dopancerzone samochody terenowe i transportery kołowe, wreszcie specjalnie skonstruowane pojazdy pancerne (opancerzone) do przewozu ludzi i ładunków w strefach zagrożenia.
W Polsce pierwszymi tego typu pojazdami były opancerzone wersje Honkera (Ryś: pierwsza wersja uzbrojonego w 12,7 mm wielkokalibrowy karabin maszynowy Honkera , LOSOT – Lekko Opancerzony Samochód Osobowo-Terenowy, późniejsze Skorpiony i następnie powstały Jenot), projekt Huzar (na bazie Land Rovera Defender ), Terrier (na podwoziu Iveco WM 40.10), Jeż (uzbrojony i lekko opancerzony Mercedes GD 290), Hiena (gun-truck na podwoziu terenowego samochodu ciężarowego Stara 944), konstrukcje opancerzonych kabin dla samochodów ciężarowych Star 1466 i ciężarówek Jelcz. Najwcześniejsze polskie konstrukcje (Ryś, Jeż) powstały jeszcze przed wejściem Polski do NATO i nie były zbyt intensywnie rozwijane, gdzie dopiero członkostwo w Pakcie Północnoatlantyckim i udział Wojska Polskiego (a także Policji) w misjach pokojowych (np. terytorium byłej Jugosławii), w których zanotowano zwiększone zagrożenie polskich żołnierzy ostrzałem i minami spowodowało zintensyfikowanie prac nad opancerzeniem środków transportu i pojazdów patrolowych używanych w strefach potencjalnie niebezpiecznych. Najwięcej wysiłku poświęcono opancerzeniu i poprawieniu ochrony przewożonych żołnierzy w Honkerze, w ten sposób powstał pojazd Skorpion, poczyniono też starania o pozyskanie opancerzonych pojazdów HMMWV z Stanów Zjednoczonych. Przygotowania a następnie udział polskich kontyngentów wojskowych w misjach w Afganistanie i Iraku, gdzie Polacy spotkali się z wyraźnie zwiększonym ryzykiem ostrzału i zagrożeniem minowym, spowodowały powstanie rozwiązań doraźnych (opancerzanie samochodów kamizelkami kuloodpornymi, stosowanie paneli opancerzenia) i na razie docelowej – wydaje się będącej kresem modernizacji podstawowego, terenowego Honkera, opancerzonej jego wersji: Skorpion-3, opisanego tutaj: https://opisybroni.pl/honker-skorpion-3/.
Brak lekko opancerzonego wozu interwencyjnego odczuwała także polska Policja. Konsekwencją analizy braków organizacyjnych i technicznych działań operacyjnych w Magdalence w 2003 roku było rozpoczęcie w Policji analizy na temat pozyskania opancerzonego pojazdu zapewniającego policjantom (np. operatorom grup Antyterrorystycznych (AT)) ochronę przed ostrzałem z broni strzeleckiej i granatami ręcznymi. Wzrosło bowiem zapotrzebowanie na tego typu pojazdy, związanego nie tylko z misjami zagranicznymi Sił Zbrojnych Rzeczpospolitej Polski (RP), ale także ze zmianą charakteru zagrożenia wewnętrznego i sposobów działania grup przestępczych, niekoniecznie mających charakter terrorystyczny (i związanych z tym działań Policji, Straży Granicznej). W przygotowanej przez WITPiS analizie celowości i możliwości technicznych opracowania samochodu patrolowo-interwencyjnego na podwoziu terenowym, przeanalizowano światowe możliwości i tendencje w tym obszarze oraz określono wymagania projektowe nowego pojazdu patrolowo-interwencyjnego dla różnych służb państwowych i dla Sił Zbrojnych RP.
W 2004 roku Biuro Operacji Antyterrorystycznych Komendy Głównej Policji wspólnie z Wojskowym Instytutem Techniki Pancernej i Samochodowej z Sulejówka opracowało założenia wzmocnionego samochodu patrolowo-interwencyjnego. Wymagania mówiły o pojedzie o określonych rozmiarach, mogącym przewieźć sześcioosobową grupę interwencyjną i chronić przed pociskami karabinowymi kalibru 7,62 mm x 51 mm NATO oraz odłamkami. Wóz powinien posiadać silnik o odpowiedniej mocy i momencie obrotowym, zawieszenie terenowe oraz okna z kuloodpornymi szybami i otwory strzelnicze. W tym samym roku ogłoszono konkurs na dostawę wymaganych pojazdów, unieważniony jednak z przyczyn formalnych (zgłosił się według dostępnych źródeł tylko jeden kontrahent). Dopiero następny przetarg, w którym wzięły udział 4 kontrachentów (m.in. Wojskowe Zakłady Mechaniczne z Siemianowic Śląskich z Terrierem, AMZ z Kutna – z Dzikiem) doprowadził do określenia tego ostatniego pojazdu jako zwycięzcy. AMZ Kutno Sp. Z. o.o. miała wcześniej doświadczenie w zabudowach specjalistycznych na podwoziach samochodów terenowych, gdzie pierwszy opancerzony pojazd klasy patrolowo-interwencyjny projektowano w AMZ (we współpracy z WITPiS) w 1996 roku. Warto wspomnieć, że realizacja projektu celowego o nazwie Samochód Patrolowo-Interwencyjny (SPI) w wersji bazowej została formalnie ostatecznie uzgodniona z Ministerstwem Nauki i Informatyzacji w połowie maja 2004 roku. W październiku 2004 roku Wojskowy Instytut Techniki Pancernej i Samochodowej z Sulejówka rozpoczął testy Modułowego Samochodu Pancernego Dzik. W próbach potwierdzono założone parametry jezdne i możliwości terenowe pojazdu. Samochód otrzymał oznaczenie Dzik-AT. Konsekwencją zwycięstwa w policyjnym przetargu jest zamówienie na te pojazdy, oznaczone jako Dziki-AT zostały do końca 2004 roku i początku 2005 roku dostarczone wybranym jednostkom policyjnym.
Pojazd Dzik-AT
Natomiast w 2005 roku rozpoczęto prace nad przygotowaniem wozu demonstracyjnego w odmianie wojskowej, uwzględniającej nieco odmienne oczekiwania Wojska Polskiego, wymagającego bardziej zróżnicowanego zakresu opancerzenia pojazdu, jest to w szczególności związane profilem misji prowadzonych przez jednostki wojskowe, także należące do Żandarmerii Wojskowej. Zgodnie z wymaganiami tej formacja pojazd patrolowo-interwencyjny powinien mieć masę ok. 5500-6000 kg, klasę odporności balistycznej B6 (7,62 mm x 51 mm), dysponować pięcioma drzwiami i silnikiem o mocy 140-150 KM . Ładowność określono na 1000 kg ładunku lub 6 żołnierzy, wymagano możliwości transportu lotniczego (określone wymiary pojazdu). AMZ Kutno przygotowała powiększony, pięciodrzwiowy wariant wozu Dzik-AT , zgodnie z powyższymi wymaganiami. Zmodyfikowano opancerzenie, wzmocniono zawieszenie i przebudowano nadwozie, umożliwiając przewożenie 6-osobowej załogi wraz z pełnym wyposażeniem oraz co najmniej 400 kg dodatkowego ładunku. W ogłoszonym w tym samym roku konkursie na dostawę patrolowych samochodów opancerzonych dla Żandarmerii Wojskowej zmodyfikowany pojazd nazwany Dzik-2 według dostępnych źródeł był jedyną ofertą spełniającą wymagania odbiorcy.
Podczas trwania XIII Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego 2005 roku w Kielcach pokazano po raz pierwszy demonstrator Pojazdu Interwencyjnego Lekko Opancerzonego (PILO) Dzik-2 w konfiguracji zgodnej ze specyfikacją dla Oddziałów Specjalnych Żandarmerii Wojskowej. Miesiąc wcześniej zawarto kontrakt pomiędzy Ministerstwem Obrony Narodowej, a AMZ-Kutno na 43 egzemplarze wozów wariantu Dzik-2, dostarczane do 2010 roku.
Zakończenie formowania PKW Czad. Mińsk Mazowiecki, 10.10.2007 rok
Oddziały Specjalne Żandarmerii Wojskowej (ŻW) w Mińsku Mazowieckim i Gliwicach miały otrzymać po 21 egzemplarzy wozów Dzik-2 dla plutonów patrolowo-interwencyjnych. Jeden pojazd (lub dwa pojazdy) miał wspierać Oddział Specjalny Żandarmerii Wojskowej w Warszawie. Dzik-2 przechodził od września 2005 roku próby w Wojskowym Instytucie Techniki Pancernej i Samochodowej w Sulejówku. Część badań (m.in. prowadzenie ognia z wnętrza pojazdu) przeprowadzono na poligonie w Orzyszu, próby wykazały spełnienie wymagań wojska odnośnie opancerzenia, ergonomii i własności trakcyjnych pojazdu. W grudniu 2005 roku pierwsza partia Dzików-2 trafiła do pododdziałów specjalnych Żandarmerii Wojskowej – 5 egzemplarzy trafiło do Oddziału Specjalnego ŻW w Mińsku Mazowieckim a 2 egzemplarze do Oddziału Specjalnego ŻW w Warszawie. Prawdopodobnie pododdziały ŻW operujące w ramach Polskiego Kontyngentu Wojskowego w Afganistanie zostaną wyposażone w kilka wozów opancerzonych Dzik-2. W ramach prób poligonowych na prototypie pojazdu zamontowano także polski Zdalnie Sterowany Moduł Uzbrojenia Kobuz z wielkokalibrowym karabinem maszynowym kalibru 12,7 mm typu WKM-B – celem przeprowadzenia prób zasadności instalacji tego typu środka ogniowego na PILO, szczególnie w zakresie prowadzenia ognia z ZSMU ustawionego poprzecznie do kierunku jazdy wozu. Badania poligonowe i próby ogniowe wykazały, że możliwe jest prowadzenie ognia z wielkokalibrowym karabinem maszynowym, zasadne jest jednak wzmocnienie zawieszenia zastosowanego w Dziku.
Eksport wozów Dzik
Użytkownicy wozów rodziny Dzik
Ministerstwo Obrony Iraku zamówiło 24 czerwca 2005 roku w AMZ-Kutno za pośrednictwem holdingu PHZ Bumar na dostawę 600 egzemplarzy samochodów patrolowych Dzik-3, znanych w Iraku pod nazwą lokalną Ain Jaria-1. Pojazdy mają stanowić wyposażenie 27 batalionów irackich wojsk lądowych. Dostawy powinny być zakończone nie później niż w lutym 2008 roku. Podpisana umowa zawiera opcję o możliwości rozszerzenia zamówienia. Wóz Dzik-3 jest zmodyfikowanym w stosunku do pierwowzoru, według wymagań armii irackiej: lekko opancerzonym pojazdem patrolowo-interwencyjnym. Pierwszy Dzik-3 został dostarczony do bazy szkoleniowej na przedmieściach Bagdadu na początku sierpnia 2005 roku, a uwagi z jego eksploatacji były uwzględnione w produkcji seryjnej. Pierwsza większa partia pojazdów została przejęta 19 listopada w obecności polskiego ministra obrony narodowej oraz ambasadora Iraku w Polsce i Attache Obrony Iraku. Ponadto zainteresowanie różnymi wariantami Dzika wyrazili klienci na Dalekim Wschodzie, Ameryce Południowej oraz na Bliskim Wschodzie.
Samochód został w maju 2005 roku zaprezentowany delegacji irackiej, której wzbudził zainteresowanie, a w następstwie powstał zmodyfikowany Dzik-3 z uwzględnieniem wymagań strony irackiej. 24 czerwca 2005 roku podpisano kontrakt między Bumarem, a rządem Iraku, dotyczący dostawy 600 sztuk Dzików-3 w cenie 200 tysięcy dolarów amerykańskich za sztukę wraz z uzbrojeniem i wyposażeniem. Prototyp na bazie drugiego egzemplarza Dzika-2 zbudowano w lipcu, a w sierpniu 2005 roku poddano go próbom w Iraku. Miesięcznie dostarczano do 22 pojazdów. Ze względu jednak na różnice w interpretacji zapisów kontraktu, do którego wartości została wliczona broń i środki łączności, ostatecznie wyeksportowano do 2008 roku jedynie 531 egzemplarzy wozów Dzik-3.
Opis taktyczno-techniczny
Rodzina samochodów Dzik powstała na podwoziu włoskiego samochodu terenowego SCAM S55, którego pierwowzór SM50 w wersji sanitarnej (ambulanse czteronoszowe) znajduje się od 2002 roku w wyposażeniu WP. Obecnie Dzik występuje w trzech wariantach, różniących się nadwoziem:
-
Dzik-AT – nadwozie trzydrzwiowe – 10 otworów strzelniczych,
-
Dzik-2 – nadwozie pięciodrzwiowe – 8 otworów strzelniczych,
-
Dzik-3 ( Ain Jaria-1 ) – nadwozie czterodrzwiowe – 13 otworów strzelniczych
Wizyta ministra obrony narodowej Radosława Sikorskiego w AMZ Kutno
Podwozie – zastosowano gotowe podwozie samochodu SCAM S55/62, z zabudowanym silnikiem, skrzynią biegów i skrzynią rozdzielczą. Konstrukcję podwozia pojazdu stanowi stalowa, wzmocniona rama podłużnicowa.
Powstały jeszcze dwa warianty prototypowe:
-
Dzik Cargo – pick-up, wersja z osobną dwuosobową opancerzoną kabiną i skrzynią ładunkową (2006 rok). Zastosowana jako demonstrator zestawu przeciwlotniczego Poprad.
-
Dzik-R – wersja rozpoznawcza, z głowicą obserwacyjną na maszcie, zaprezentowana w 2006 roku.
Zawieszenie: zależne, amortyzacja elastycznymi sprężynami parabolicznymi w obu osiach i amortyzatorami teleskopowymi ze stabilizatorami.
Budowa w zakładach w Bumarze wozów AMZ Dził-3 dla Iraku
Nadwozie: samonośne, spawane z giętych blach stalowych w wersji nadwozia pięciodrzwiowej posiada dwie pary drzwi z lewej i prawej strony. Można je blokować pod kątem 90 stopni, stanowią wówczas osłonę także podczas przemieszczania się wozu i desantu. Trzecie jednoskrzydłowe drzwi umieszczone są w tylnej części pojazdu. W stosunku do bazowego wozu Dzik-AT nadwozie zostało wydłużone (Dzik-AT posiada tylko po jednej sztuce drzwi z obu stron, cofnięte w stosunku do miejsc kierowcy i dowódcy pojazdu). Wszystkie drzwi posiadają kuloodporne wizjery, dodatkowe wizjery znajdują się po bokach tylnej części nadwozia (po dwa) i po obu stronach tylnych drzwi. Pod nimi (a także w drzwiach bocznych i z tyłu nadwozia znajdują się zamykane otwory strzelnicze (łącznie 8 egzemplarzy). Natomiast Dzik-AT posiada 10 otworów; po 4 po bokach nadwozia, dodatkowy pod przednią szybą i ostatni w tylnych drzwiach). We wzmocnionym stropie nadwozia wycięto otwór do mocowania obrotnicy z bronią maszynową zamykany dwudzielną, symetryczną pokrywą. Alternatywnie może być tam instalowane inne uzbrojenie (np. wyrzutnie pocisków przeciwpancernych), a także zdalnie sterowane stanowiska ogniowe (typu ZSMU Kobuz) bądź systemy optoelektroniczne (rozpoznania). Tylna część dachu nadwozia służy jako bagażnik (znajduje się tam również koło zapasowe). Zgodnie z wymaganiami użytkownika, na górnej części kadłuba umieszczono dodatkowe oświetlenie i sygnalizację świetlną (dźwiękową). Dzik-AT nie posiada obrotnicy w dachu lecz jedynie otwór zamykany dwudzielną pokrywą. W celu zabezpieczenia przed rozciągniętymi w poprzek drogi przejazdu linami-pułapkami Dzik-2 posiada ukośnie mocowane liny odciągowe oraz mocowany na dachu nóż do przecinania tego typu przeszkód. Pojazdy posiadają także hak holowniczy i sterowany z wnętrza reflektor-szperacz. Obie wersje samochodu umożliwiają przewożenie 6-8 ludzi z odpowiednim ekwipunkiem. Dla umożliwienia bezpiecznego prowadzenia ognia z wnętrza pojazdu i działania w warunkach np. użycia gazów łzawiących pojazd wyposażony jest w klimatyzację (a także ogrzewanie pojazdu niezależne od pracy silnika) oraz układ filtrowentylacji . Dzik-2 jest pojazdem działania sekcji patrolowej złożonej z 6 żołnierzy ŻW. Załoga siedzi na indywidualnych fotelach (dwie osoby tyłem do kierunku jazdy). Pomiędzy fotelami mogą być rozmieszczone elementy dodatkowego wyposażenia lub ekwipunku (bagażu). Po bokach tylnych drzwi oraz nad tylnymi kołami znajdują się stelaże do mocowania wyposażenia (plandeka, kanistry). Oprócz 8 ludzi pojazd może przewozić do 400-500 kg ładunku. Przednia część pojazdu została ukształtowana w formę ułatwiającą pokonywanie zapór i przeszkód na drodze, wzmocniona jest konstrukcją ze spawanych rur stalowych, charakterystyczną dla samochodów terenowych. Lampy przednie i kierunkowskazy otrzymały stalowe osłony, w zderzaku przednim zainstalowano także linową wciągarkę elektryczną. Przedział silnika jest dodatkowo chroniony przez mechaniczny bądź automatyczny system gaśniczy.
Zastosowane opancerzenie: Dzik-2 jest wyposażony w opancerzenie chroniące przedział załogi przed pociskami kalibru do 7,62 mm x 51 mm, fragmentacją odłamkowo-burzących pocisków artyleryjskich, granatami ręcznymi i minami przeciwpiechotnymi (klasa FB6), pozostałe części pojazdu (silnik) chronione są słabiej (klasa kuloodporności B4). Szyby posiadają odporność BR6-NS. Wóz Dzik-2 jest przystosowany do montażu kompozytowych osłon przeciwminowych i przeciwodłamkowych. Natomiast Dzik-AT jest całkowicie (wraz z silnikiem i górną częścią kadłuba) jednorodnie zabezpieczony przed ostrzałem pociskami 7,62 mm x 51 mm (B6).
Budowa w zakładach w Bumarze wozów AMZ Dził-3 dla Iraku
Napęd wozu: silnik wysokoprężny Iveco Aifo SOFIM 8140.43N z wtryskiem bezpośrednim Common Rail turbodoładowaniem i chłodzeniem międzystopniowym o pojemności 2,8 litra i mocy 107 kW (146 KM ) przy 3600 obr./min., spełniający normy Euro 3. Maksymalny moment obrotowy 320 Nm przy 1800 obr./min. Napęd przenoszony jest za pośrednictwem klasycznej, manualnej, zsynchronizowanej skrzyni biegów typu ZF (sześć biegów do przodu i bieg wsteczny) z przekładnią redukcyjną, przy czym stały napęd na 4 koła przenoszony jest za pomocą centralnego mechanizmu różnicowego poprzez wały Kardana na mosty napędowe typu Carraro. Przekładnia redukcyjna i skrzynia rozdzielcza umożliwiają wykorzystanie łącznie 24 przełożeń: 12 przęłożeń do jazdy po drogach utwardzonych oraz 12 przełożeń do jazdy terenowej. Układ napędowy zapewnia stały napęd na obie osie. W wersji podstawowej pojazd ma funkcję blokady mechanizmu różnicowego tylnego mostu i oraz opcjonalnie blokadę mechanizmu różnicowego przedniego mostu. Zapas paliwa wynosi 120 litrów w dwóch osłoniętych balistycznie (opancerzonych) zbiornikach. Pojazd wyposażony jest w opony do jazdy w trudnym terenie 255/100 R16 z tzw. wkładkami masywowymi, umożliwiającymi jazdę z prędkością do 50 km/h przez 15 kilometrów. Układ kierowniczy oparty o przekładnię ślimakową, ze wspomaganiem hydraulicznym.
Instalacja hamulcowa: hydrauliczny hamulec próżniowy, reagujący na wszystkie koła z niezależnymi obwodami, ze standardowo montowanym automatycznym korektorem siły hamowania osi tylnej. Wszystkie koła mają niezależne obwody hamulcowe, koła przednie hamulce tarczowe, tylne zaś bębnowe. Hydrauliczny hamulec awaryjny.
Przedział kierowania wodzi AMZ Dzik-3
Instalacja elektryczna: prądu stałego 12 V: akumulator (100 Ah) oraz alternator (90 A).
Zastosowane uzbrojenie: kalibru 7,62 mm x 54 mm karabin maszynowy PKM lub kalibru 7,62 mm x 51 mm karabin maszynowy UKM-2000P zamontowany na obrotnicy na stropie pojazdu, z zapasem 2000 naboi. Nad stropie wozu zamontowane są trzy bloki po dwie wyrzutnie granatów dymnych kalibru 81 mm 902A, pulpit sterowania umieszczony jest pomiędzy stanowiskiem kierowcy i dowódcy.
Pozostałe wyposażenie: radiostacje typu VHF/UHF, system łączności wewnętrznej typu Fonet. W zależności od wymagań można zastosować np. Battle Managment System typu Trop.
Przedział desantowy wozu AMZ Dzik-3
Wariant eksportowy Dzik-3
Eksportowy pojazd patrolowo-interwencyjny Dzik-3 (;lokalne oznaczenie Ain Jaria-1) jest osobowym pojazdem patrolowo-interwencyjnym. Samochody opancerzone Ain Jaria-1 są dostarczane do Iraku bez uzbrojenia (pojazdy mogą być uzbrojone albo w kalibru 7,62 mm karabin maszynowy PKM albo w kalibru 12,7 mm wielkokalibrowy karabin maszynowy NSW Utios produkcji polskiej na obrotnicy; karabin maszynowy typu PKM będzie miało ok. 70% używanych przez irackich żołnierzy pojazdów), które montowane jest na obrotnicy w otworze w stropie zamykanego symetrycznymi pokrywami, karabin maszynowy/wielkokalibrowy karabin maszynowy posiada przednią tarczę ochronną. Na dachu zamontowano dwie podwójne wyrzutnie granatów dymnych kalibru 81 mm 902A, koło zapasowe odsłonięto blachą pancerną. Nadwozie pojazdu jest czterodrzwiowe (po stronie kierowcy jedne drzwi, z drugiej – para oraz tylne drzwi) powiększono liczbę wizjerów (z lewego prawego boku nadwozia oprócz dwóch wizjerów i otworów strzelniczych w drzwiach, wycięto trzy wizjery z umieszczonymi poniżej otworami strzelniczymi, z lewej strony za drzwiami kierowcy znajduje się powiększony wizjer oraz trzy małe wizjery z otworami strzelniczymi). Zgodnie z wymaganiami strony irackiej opancerzone wozy patrolowe Dzik-3 posiadają składaną drabinkę zawieszoną z boku nadwozia.
AMZ Dzik-2
Autor – zdjęcia: Dawid Kalka
Opole, poligon Winów, Operacja Tarcza 2024
Pojazd przewozi do 11 żołnierzy z pełnym wyposażeniem: dowódcę, kierowcę, strzelca broni zespołowej i 8 żołnierzy (desantu). Kierowca i dowódca dysponują indywidualnymi fotelami, pozostali siedzą na ławkach rozmieszczonych wzdłuż boków kadłuba (twarzami do siebie) oraz na rozkładanych bocznych siedziskach. Pozostała objętość wnętrza oraz schowki pod siedziskami wykorzystywane są do przewożenia dodatkowego wyposażenia załogi. Wóz Dzik-3 budowany jest na podwoziu modelu SM62. Wzmocniono zawieszenie pojazdu gumowymi wkładkami pomiędzy resorami, masa całkowita wzrosła do 6200 kg. Napęd wozu stanowi, analogicznie do wariantu Dzik-2: silnik wysokoprężny typu Iveco Aifo SOFIM 8140.43N o mocy 107 kW (146 KM) z sześciobiegową skrzynią ZF z przekładnią redukcyjną i skrzynią rozdzielczą (łącznie 24 biegi). Całe opancerzenie wykonano w klasie odporności balistycznej B6 oprócz maski silnika, która posiada odporność na poziomie B4. Opancerzony wóz patrolowy Dzik-3 występuje w dwóch wariantach: szeregowym i dowódczym. Pierwszy został wyposażony w prosty wariant systemu łączności pokładowej WB Electronics Fonet (dowódca, kierowca i strzelec karabinu maszynowego/wielkokalibrowego karabinu maszynowego) współpracującego z zestawami przewoźnymi radiostacji V-3501 i doręcznymi R-3501 – zestaw środków łączności uzależniony jest od wymagań odbiorcy. Wozy dowódcze są wyposażone w radiostację KF (np. RKS-800) oraz układ klimatyzacji pojazdu. Instalacja elektryczna ma napięciu 24V.
Podstawowe dane taktyczno-techniczne
Testowanie jazdy terenowej Dzika na terenie przyzakładowym AMZ Kutno
-
Dzik-AT
-
Długość wozu – 5430 mm
-
Szerokość wozu – 2010 mm
-
Wysokość wozu – 2240 mm
-
Prześwit kadłuba – 300 mm
-
Masa całkowita normalna – 5500 kg
-
Prędkość maksymalna na drodze utwardzonej – do 100 km/h
-
Rozstaw osi – 2700 mm
-
Zasięg maksymalny – na drodze utwardzonej do 800 kilometrów
-
Silnik – wysokoprężny od Iveco, Aifo SOFIM 8140.43N
-
Moc maksymalna silnika – 107 kW (146 KM)
-
Moment obrotowy – 320 Nm przy 1800 obr./min.
-
Dzik-2 PILO
-
Długość wozu – 5740 mm
-
Szerokość wozu – 2050 mm
-
Wysokość wozu – 2150 mm
-
Prześwit kadłuba – 270 mm
-
Masa całkowita normalna – 6000 kg (maksymalna dopuszczalna 6200 kg)
-
Prędkość maksymalna na drodze utwardzonej – do 100 km/h
-
Rozstaw osi – 3200 mm
-
Zasięg maksymalny – na drodze utwardzonej do 800 kilometrów
-
Silnik – wysokoprężny od Iveco, Aifo SOFIM 8140.43N
-
Moc maksymalna silnika – 107 kW (146 KM)
-
Moment obrotowy – 320 Nm przy 1800 obr./min.
-
Dzik-3 (Ain Jaria-1)
AMZ Dzik-2 w Gwardii Narodowej Ukrainy
-
Długość wozu – 5740 mm
-
Szerokość wozu – 2050 mm
-
Wysokość wozu – 2160 mm
-
Prześwit kadłuba – 270 mm
-
Masa całkowita normalna – 6200 kg
-
Prędkość maksymalna na drodze utwardzonej – do 100 km/h
-
Rozstaw osi – 3200 mm
-
Zasięg maksymalny – na drodze utwardzonej do 800 kilometrów
-
Silnik – wysokoprężny od Iveco, Aifo SOFIM 8140.43N
-
Moc maksymalna silnika – 107 kW (146 KM)
-
Moment obrotowy – 320 Nm przy 1800 obr./min.
Według Ministerstwa Obrony Federacji Rosyjskiej uszkodzony samochód pancerny Dzik-2 został pozostawiony przez ochotniczych żołnierzy Korpusu Gwardii Rosyjskiej na punkcie kontrolnym Graivoron po udaniu się na terytorium kontrolowane przez Federację Rosyjską
Bibliografia
-
Grzegorz Hołdanowicz, Dzik – propozycja na czasie, „Raport Wojsko Technika Obronność”, Nr. 11, 2004 rok, Agencja Lotnicza Altair
-
Grzegorz Hołdanowicz, Dzik 2 w Sulejówku i Wilnie, Raport Wojsko Technika Obronność Nr. 4, 2005 rok, Agencja Lotnicza Altair
-
Grzegorz Hołdanowicz, Dziki dla żandarmów , Raport Wojsko Technika Obronność Nr. 1, 2006 rok, Agencja Lotnicza Altair
-
Andrzej Kiński, Dzik i Huzar. Nowe polskie pojazdy pancerne, czasopismo „Nowa Technika Wojskowa” Nr. 1/2005, Magnum-X, Warszawa
-
Andrzej Kiński, Dzik-3 dla Iraku, czasopsimo „Nowa Technika Wojskowa” Nr. 8/2005, Magnum-X, Warszawa
-
Andrzej Kiński, Dzik strzela z Kobuza , czasopismo „Nowa Technika Wojskowa” Nr. 6/2005, Magnum-X, Warszawa
-
Andrzej Kiński, Dzik-3 dla Iraku., czasopismo „Nowa Technika Wojskowa” Nr. 8/2005, Magnum-X, Warszawa
-
Andrzej Kiński, AMZ Kutno czeka na LOSP-a, czasopismo „Nowa Technika Wojskowa” Nr. 4/2008, Magnum-X, Warszawa
-
Orłowski L., Samochód patrolowo-interwencyjny Dzik, Wyd. Bellona, Warszawa 2006, s. 32, Seria: Typy Broni i Uzbrojenia 222, ISBN 83-11-10492-1.
-
Mateusz Multarzyński. 15-lecie AMZ-Kutno. „Nowa Technika Wojskowa”. 9/2014, wrzesień 2014. Warszawa: Magnum-X.
-
Orłowski Lesław, Samochód patrolowo-interwencyjny Dzik, Seria: Typy Broni i Uzbrojenia 222, Wydawnictwo Bellona, Warszawa 2006 roku
-
Mateusz Multarzyński, 15-lecie AMZ-Kutno, czasopismo „Nowa Technika Wojskowa” Nr. 9/2014, Magnum-X, Warszawa
-
Materiały AMZ Kutno Sp. z o.o.
-
https://pl.wikipedia.org/wiki/AMZ_Dzik