82 mm Działo bezodrzutowe vz.59A

Czechy, Králíky; Muzeum wojskowe Králíky

82 mm działo bezodrzutowe vz.59A to bezodrzutowe działo holowane z początku lat 60.-tych, pochodzący z Czechosłowacji. Jest to broń o podwójnym przeznaczeniu. Jako broń bezpośredniego ognia jest przeznaczona do walki z czołgami i pojazdami opancerzonymi. Jako broń pośredniego ognia służy jako lekka artyleria.

Historia konstrukcji

Ładowanie

Holowane działo bezodrzutowe 82 mm przeznaczone jest do niszczenia stanowisko ogniowych przeciwnika, zwalczania czołgów i pojazdów opancerzonych oraz do burzenia lekkich konstrukcji i punktów obserwacyjnych przeciwnika. Jest to broń transportowana w na podstawie kołowej za lekkim pojazdem terenowym/ciężarówką, którą w ciągu minuty można było zmienić z pozycji marszowej na bojową. Zespół działa bezodrzutowego jest dodatkowo wyposażony w nałożony na lufę działa, zmodyfikowany zespół wielkokalibrowym karabinem maszynowym 12,7 mm typu ZH 59, który oprócz obrony stanowiska ogniowego, dodatkowo pozwala wcelować się w cel bez ujawniania stanowiska strzeleckiego wystrzałem z działa bezodrzutowego.

Autor – zdjęcia: Dawid Kalka

Czechy, Králíky; Muzeum wojskowe Králíky

Wadą holowanych dział bezodrzutowych jest to, że po wystrzeleniu pocisku, podnosi on kurz z gruntu i w praktyce często podnosi wszelkie zanieczyszczenia w swoim otoczeniu, co zdradza jego położenie w terenie. Właśnie dlatego też stosowany był 12,7 mm karabin maszynowy ZH 59. Działo bezodrzutowe vz.59A było używane w Czechosłowacji od 1960 roku. W Układzie Warszawskim, działo to było odpowiednikiem radzieckiego działa bezodrzutowego B-10, także kalibru 82 mm.

Duży dwukołowy wózek umożliwia holowanie vz.59A z dużą prędkością po drogach i w terenie. Uchwyty w pobliżu wylotu lufy ułatwiają ciągnięcie ciężkiego vz.59A w terenie. Vz.59 widziano również zamontowanego na tylnej platformie gąsienicowego transportera opancerzonego OT-62 oraz jako uzbrojenie ostatniej wersji półgąsienicowego transportera opancerzonego OT-810D.

Ćwiczenia żołnierzy Czechosłowackich w latach 70.-tych XX wieku

Działo bezodrzutowe vz.59A, kalibru 82 mm zostało przyjęte masowo przez Czechosłowację dla jej armii i eksportowany do kilku krajów. Obecnie jest przestarzały i nie jest już w czynnej służbie wojskowej.

Autor – zdjęcia: Dawid Kalka

Czechy, Rokacyny – Muzeum Linii Demarkacyjnej

Parametry stosowanej amunicji

Masa pocisku kumulacyjnego: 4,75 kg
Prędkość początkowa pocisku kumulacyjnego: 745 m/s
Masa pocisku odłamkowo-wybuchowego: 4,72 kg
Prędkość początkowa pocisku odłamkowo-wybuchowego: 565 m/s
Standardowa odległość do celu wysokość 2 metrów: 755 metrów
Zasięg skuteczny pocisków kumulacyjnych 1300 m
Zasięg pocisków odłamkowo-wybuchowych przy kącie podniesienia 25 stopni: 6 250 metrów
Przemijalność amunicji kumulacyjnej (pancerz pod kątem 30 stopni): 220 mm