UKM-2000 – polski uniwersalny karabin maszynowy, używany obecnie w Siłach Zbrojnych RP.
Karabin UKM-2000 zasilany jest standardowym natowskim nabojem karabinowym 7,62x51mm. Pierwszy skonstruowany w Polsce karabin maszynowy zasilany nabojem 7,62x51mm to PKM-NATO, jednak nie został on wprowadzony do uzbrojenia. Zespół konstrukcyjny Józefa Gacka (szef Instytutu Techniki Uzbrojenia Wydziału Uzbrojenia i Lotnictwa Wojskowej Akademii Technicznej) rozpoczął prace nad karabinem UKM-2000 w 1998r. Zespół składał się z pracowników Zakładu Konstrukcji i Eksploatacji Broni Palnej Instytutu Techniki Uzbrojenia Wojskowej Akademii Technicznej (prace nad bronią, amunicją i taśmą amunicyjną), Tłoczni Metali “Presta” (prace nad taśmą amunicyjną), Zakładów Metalowych “H. Cegielski-Poznań” (prace nad bronią) oraz Zakładów Metalowych “Mesko” (prace nad amunicją).
Karabin występuje w wersji UKM-2000P (Piechoty), UKM-2000D (Desantowy) oraz UKM-2000C (Czołgowy – pokładowy karabin maszynowy wyposażony w elektrospust).
Istnieje też wersja pokładowa UKM-2000CL z lewostronnym podawaniem taśmy nabojowej. W 2004 wyprodukowano 30 egzemplarzy partii próbnej i w tym roku zakończono też badania kwalifikacyjne (państwowe). W 2005 broń została przyjęta na uzbrojenie Wojska Polskiego.
UKM-2000 jest produkowany seryjnie i został wprowadzony do uzbrojenia Wojska Polskiego jako uniwersalny karabin maszynowy wz. 2000. Początkowo do armii trafiła krótka seria próbna karabinów w wersji D i P, a na większą skalę dostarczano czołgowe UKM-2000C instalowane w KTO Rosomak. Większe zakupy UKM-2000 rozpoczęły się w 2007. Zgodnie z planami do końca tego roku Wojsko Polskie miało odebrać 130 ukm-ów w wersji P (odmiana z szyną montażową STANAG 2324 na pokrywie komory zamkowej). Powstał także w 2007 projekt wersji wyposażonej w stałą kolbę teleskopową o regulowanej długości, lecz nie trafił do produkcji.
W 2008 Ministerstwo Obrony Narodowej zakupiło w Zakładach Mechanicznych „Tarnów” 252 UKM-2000P wyposażonych we wspornik przeznaczony z szyną Picatinny. Do końca 2011 dostarczono 1000 seryjnych UKM-2000 (w tym 655 wersji P, 337 wersji C i 8 wersji D). W 2011 podpisano umowę na dostawę kolejnych 239 UKM-2000P.
UKM-2000 w wersjach C i P znajdowały się na wyposażeniu polskich pododdziałów wchodzących w skład sił ISAF w Afganistanie. UKM-2000D (desantowe) są używane przez Żandarmerię Wojskową.
Zmodernizowany UKM-2000
Na podstawie doświadczeń bojowych w 2011 na Wojskowej Akademii Technicznej podjęto prace nad ulepszeniem broni, pod nieformalnym oznaczeniem UKM-2013. Prace nad modernizacją podjęto następnie u wytwórcy – w Zakładach Mechanicznych „Tarnów”, które doprowadziły do opracowania w 2015 zmodyfikowanego UKM-2000, o polepszonej ergonomii i niezawodności. Wprowadzono 26 zmian, skutkujących wprowadzeniem 69% nowych zespołów i elementów (14% pozostawało z poprzedniego modelu a 17% z PKM). Najbardziej widoczną zmianą stała się nowa kolba, zastępująca wywodzącą się z PKM – składana na bok, o regulowanym wysunięciu stopki, z regulowaną poduszką podpoliczkową i chwytem dla ręki podtrzymującej broń. Lepiej ukształtowano chwyt pistoletowy i wysuwaną rękojeść lufy. Wprowadzono możliwość domontowania chwytu przedniego i zespół dwóch szyn montażowych na osłonie rury gazowej. Dostosowano broń do dowolnego rodzaju amunicji 7,62 × 51 mm (poprzednio jedynie do amunicji polskiej produkcji, różniącej się prędkością wylotową). Wprowadzono wiele ulepszeń mechanizmów broni. Metalowe skrzynki amunicyjne zostały zastąpione przez lżejsze miękkie torby na 100 lub 150 nabojów w taśmie. Wzrosła jednak o około 1,7 kg ogólna masa broni, głównie z powodu nowej kolby, co jest niekorzystne. Na etapie rozwoju broń była określana jako UKM-2000M, lecz oficjalnym oznaczeniem pozostało UKM-2000P.
W 2015 Inspektorat Uzbrojenia poinformował o podpisaniu umowy z Zakładami Mechanicznymi „Tarnów” na zakup 378 kolejnych karabinów maszynowych UKM-2000P kalibru 7,62 mm. Wartość kontraktu wynosi 24 759 000 złotych łącznie z VAT (23%). Istnieje możliwość modyfikacji starszych UKM-2000P do wersji zmodernizowanej.
W 2017 Inspektorat Uzbrojenia poinformował o prowadzonych rozmowach dotyczących zakupu i dostarczenia w latach 2017–2019 ponad 2 tysięcy sztuk karabinów maszynowych UKM-2000P dla potrzeb pododdziałów Wojsk Obrony Terytorialnej.
Konstrukcja
Uniwersalny karabin maszynowy UKM-2000 jest zespołową bronią samoczynną. Zasada działania oparta o odprowadzanie gazów prochowych przez boczny otwór w lufie. Ryglowanie przez obrót zamka. Mechanizm spustowy umożliwia tylko ogień ciągły. Zasilanie taśmowe przy pomocy taśmy rozsypanej M13 lub polskiej GSM-01, niedopuszczalne jest stosowanie niemieckiej taśmy DM13 (pomimo że także ona jest zgodna ze STANAG). Jeśli karabin jest używany jako ręczny karabin maszynowy, taśma o pojemności 100 naboi jest przechowywana w blaszanej skrzynce amunicyjnej przyłączonej pod komorą zamkową broni (masa skrzynki z taśmą 3,9 kg). Jako ciężki karabin maszynowy karabin jest używany z taśmą o pojemności 200 naboi (skrzynka amunicyjna jest w takim przypadku ustawiana obok broni, masa skrzynki 8 kg). Karabin posiada lufę szybkowymienną, zakończoną szczelinowym tłumikiem płomienia. Przyrządy celownicze składają się z muszki stałej i nastawnego celownika krzywkowego.
| Państwo | Polska |
| Producent | Zakłady Mechaniczne „Tarnów” S.A. |
| Rodzaj | uniwersalny karabin maszynowy |
| Obsługa | 2 osoby |
| Historia | |
| Prototypy | 1998–2000 |
| Produkcja | stałe zamówienia od 2007 |
| Wyprodukowano | do 2014 ponad 1200 egzemplarzy |
| Dane techniczne | |
| Kaliber | 7,62 mm |
| Liczba luf | 1 |
| Nabój | 7,62 × 51 mm NATO |
| Magazynek | 100 lub 200 nabojów (skrzynka na taśmę, wersje P i D) 250 nabojów (skrzynka na taśmę, wersja C) |
| Taśma nabojowa | rozsypna, M13 |
| Wymiary | |
| Długość | 1203 mm (wersje P i D) 1098 mm (wersja C) |
| Wysokość | 212 mm (wersje P i D) 117 mm (wersja C) |
| Szerokość | 91,5 mm |
| Długość lufy | 547 mm (wersje P i D) 636 mm (UKM-2000C) |
| Długość linii celowniczej | 702 mm (wersje P i D) |
| Masa | |
| karabinu właściwego | 8,4 kg (UKM-2000P) 8,9 kg (UKM-2000D) 10,7 kg (UKM-2000C) 10,1 kg (UKM-2000P zmodernizowany) |
| lufy | 2,25 kg (wersje P i D) 3,30 kg (UKM-2000C) |
| Inne | |
| Prędkość pocz. pocisku | 840 m/s (wersje P i D) 850 m/s (wersja C) |
| Energia pocz. pocisku | 3280 J (wersje P i D) 3360 J (wersja C) |
| Szybkostrzelność teoretyczna | 700–850 strz./min |
| Szybkostrzelność praktyczna | do 250 strz./min |
| Zasięg skuteczny | 1500 m |
| Dane operacyjne | |
| Użytkownicy | |
| Polska, Nigeria | |
7,62 mm km PK/PKS (ros. пулемёт Калашникова, pulemiot Kałasznikowa/пулемёт Калашникова станковый, pulemiot Kałasznikowa stankowyj) – radziecki uniwersalny karabin maszynowy kalibru 7,62 x 54 mm R. Historia Czytaj dalej...
Maschinengewehr 42 (MG 42) – niemiecki uniwersalny karabin maszynowy z okresu II wojny światowej. Historia W 1934 do uzbrojenia Reichswehry (od 1935 Wehrmacht) wprowadzono uniwersalny karabin maszynowy MG 34. Była Czytaj dalej...
Maschinengewehr 34 (MG34) to uniwersalny karabin maszynowy kal. 7,92x57 mm, konstrukcji niemieckiej, z okresu II wojny światowej. Jego "uniwersalność" polegała Czytaj dalej...
Ciężki karabin maszynowy wz. 30 Część druga Możliwości transportu ckm-u wz. 30 Taczanki: Transport ciężkich karabinów maszynowych istniejących wówczas w Czytaj dalej...
