533 mm Torpeda Parogazowa wz.53-38

Przekrój torpedy szkolnej bez głowicy bojowej

Autor – zdjęcia: Dawid Kalka

Gdynia – Muzeum Marynarki Wojennej

Była to podstawowa radziecka torpeda używana podczas II Wojny Światowej. Ich konstrukcja bazowała na brytyjskich torpedach 21-calowych Whitehead, które zostały zakupione do prób w 1932 roku. Torpedy parogazowe wz.53-38 weszły na wyposażenie radzieckiej Marynarki Wojennej w 1938 roku i stanowiły uzbrojenie okrętów nawodnych klasy kutrów torpedowych, niszczycieli oraz okrętów podwodnych. W zależności od stosowanej platformy/wyrzutni – były wystrzeliwane za pomocą sprężonego powierza lub niewielkiego ładunku prochowego.

Torpeda produkcji radzieckiej, wywodząca się z linii konstrukcji z lat 1937-1939. Torpeda parogazowa wz.53-38 składa się z głowicy bojowej lub ćwiczebnej, zbiornika sprężonego powietrza, niezbędnego do napędu silnika i mechanizmów pomocniczych, przedziału napędowego mieszczącego zbiorniki płynów, przedział silnika i podgrzewacz, mechanizmy kierunkowe i głębokościowe, rufy nadające torpedzie stateczność i pływalność, ogona służącego do ustabilizowania położenia torpedy podczas biegów wodzie oraz kierowania torpedą za pomocą sterów poziomych i kierunkowych. Do obracania dwóch śrub napędowych torpedy służył dwucylindrowy silnik, w którym pracę wykonywała mieszanina pary i gazów spalinowych. Zastosowanie przeciwstawnego skoku śrub napędowych, co stabilizowało torpedę i ułatwiało utrzymanie wyznaczonego kursu.

Autor – zdjęcia: Dawid Kalka

Gdynia – Muzeum Marynarki Wojennej

Radzieckie torpedy parogazowe wz.53-38 dysponowały dużą głowicą bojową i siłą rażenia. Jednak głównym mankamentem tego typu torped był wyraźne widoczny na wodzie ślad torowy, powstały z resztek gazów napędowych. Ślad ten dla sprawnego obserwatora był ostrzeżeniem dla atakowanych jednostek nawodnych, a także mogły zdradzić pozycję zanurzonego pod wodą okrętu podwodnego.

Podstawowe dane taktyczno-techniczne:

Kaliber – 533,4 mm
Długość – 7740 mm
Masa własna torpedy – 1615 kg
Masa materiału wybuchowego – 300 kg (według innych danych do 400 kg)
Prędkość torpedy – maksymalna 44,5 węzła (82,5 km/h)
Zasięg torpedy – przy prędkości maksymalnej do 4000 m, do 8000 m przy prędkości 34,5 węzła