Pandur

Pandur A2

Pandur – współczesny austriacki kołowy transporter opancerzony. Obecnie produkowana jest zmodernizowana i wydłużona wersja Pandur II.

Historia

Pandur A2 Fot: Bundesheer/Robert Gießau

W 1979 roku w austriackiej firmie Steyr-Daimler-Puch A.G. rozpoczęto prace nad nowym transporterem opancerzonym przystosowanym do współczesnego pola walki. Projekt ten otrzymał nazwę Pandur. Z czasem do współpracy włączono także amerykańską firmę AV Technology International z Chesterfield, szwajcarską MOWAG i hiszpańską Santa Bárbara Sistemas należące do koncernu General Dynamics, mającą doświadczenie przy budowie VEC-M1.

Pandur ARSV 30

W 1994 roku gotowa była wersja handlowa 6-kołowego transportera Pandur I a w 1995 roku rozpoczęto jego produkcję seryjną dla armii austriackiej. Transporter ten był przystosowany do wyposażenia w różnego rodzaju uzbrojenie i wyposażenie. Spełniał on wymogi współczesnego pola walki.

Zdolność terenowa transportera opancerzonego Pandur

W 2001 roku rozpoczęto pracę nad 8-kołową wersją transportera, którą oznaczono jako Pandur II 8×8, a później także na podstawie tej wersji także 6-kołową Pandur II 6×6. Wersja ta jest również przystosowana do pływania.

Rodzaje produkowanych transporterów opancerzonych Pandur ze względu na wyposażenie:

  • Pandur MICV 1/127 – transporter opancerzony
  • Pandur ATGMC – ruchoma wyrzutnia rakiet przeciwpancernych
  • Pandur AMC 81 – transporter opancerzony wyposażony w moździerz kal. 81 mm
  • Pandur AAMB – opancerzony wóz medycznych
  • Pandur ARSV 25 – opancerzony wóz zwiadowczy, uzbrojony w armatę Oerlikon KBA kal. 25 mm i karabin maszynowy MG3
  • Pandur ARSV 30 – opancerzony wóz zwiadowczy, uzbrojony w armatę Rheinmetall Mk 30 kal. 30 mm i karabin maszynowy FN MAG.
  • Pandur ARSV 35 – opancerzony wóz zwiadowczy, uzbrojony w działko kal. 35 mm
  • Pandur AFRSV 90 – wóz wsparcia ogniowego zwiadu, uzbrojony w armatę kal. 90 mm
  • Pandur – opancerzony wóz dowodzenia i łączności

Oprócz wytwórni w Austrii transportery tego typu produkowano dla armii Stanów Zjednoczonych w wytwórni AV Technology International.

Licencję na jego produkcję zakupiły również Czechy i Słowenia.

Służba

Pierwsze transportery opancerzone Pandur skierowano do służby w armii austriackiej w 1996 roku, gdzie do chwili obecnej jest 224 transporterów tego typu.

Pandur w konfiguracji dla Kuwejtu.

70 transporterów zakupił Kuwejt, 60 Belgia, a także armia USA zamówiła 50 sztuk, które budowane są w zakładach AV Technology International. Słowenia zakupiła 36 sztuk transporterów, a w 2003 roku także licencję na produkcję dalszych 36 w zakładach Sistemska Tehnikay, gdzie będą produkowane pod nazwą Valuk. Gabon zakupił 1 transporter tego typu i zamówił dalsze 20 sztuk.

Pandur II

W 2006 roku armia czeska zamówiła 199 kołowych transporterów (KOTkolovy obrneny transporter) Pandur II 8×8, w tym 63 bojowe wozy piechoty KBVP z armatą 30 mm i wyrzutniami pocisków ppanc Spike, 29 pojazdów w wersjach dowodzenia lub rozpoznania z działkiem 30 mm, a pozostałe w różnych wersjach specjalnych. Umowa została jednak zerwana w grudniu 2007 roku – oficjalnym powodem było niespełnienie wymagań przez transportery podczas prób i opóźnienia. Ponownie, na mocy kontraktu z 2009 czeskie siły zbrojne kupiły 107 transporterów w wersji Pandur II 8×8. W 2015 rząd Republiki Czeskiej zaaprobował zakup kolejnych 20 transporterów Pandur II 8×8 (w tym w wariancie z izraelskimi wieżami bezzałogowymi uzbrojonymi w armaty 30 mm i wyrzutnie ppk Spike-LR). Czeskie transportery uzbrojone są w armatę 30 mm Mk 44 Bushmaster i km 7,62 mm M240 w bezzałogowej wieży i przewożą 7 żołnierzy desantu. W sierpniu 2010 r. cztery transportery dopancerzono i zmodyfikowano do wersji Pandur KBVP M1 dla potrzeb kontyngentu czeskiego w Afganistanie. Posiadają one dodatkowy pancerz ceramiczny i prętowe ekrany przeciwkumulacyjne i weszły do akcji na początku 2011 roku w prowincji Logar.

W kwietniu 2005 Portugalia zakupiła 260 sztuk transportera w wersji Pandur II 8×8, a ich produkcja odbywać się będzie w Portugalii.

Pandur II

Transportery opancerzone były dotychczas używane bojowo w trakcie misji pokojowych na Cyprze w ramach UNFICYP, na wzgórzach Golan w ramach UNDOF, w Kosowie w ramach KFOR, Afganistanie w ramach ISAF i w Bośni i Hercegowinie.

Państwo Austria
Producent Steyr-Daimler-Puch A.G.
Typ pojazdu transporter opancerzony
Trakcja kołowa
Załoga 2 – 3 (załoga)
8 – 10 (desant)
Historia
Prototypy 1994
Produkcja od 1996
Dane techniczne
Silnik silnik wysokoprężny, 6-cylindrowy Steyr WD 612
o mocy 180 kW przy 2400 obr./min.
Transmisja mechaniczna
Poj. zb. paliwa 195 l
Długość 5,782 m
kadłuba: 5,679 m
Szerokość 2,50 m
Wysokość 1,81 m / 2,689 m
Prześwit 0,42 m
Masa bojowa: 11 500 – 12 750 kg (w zależności od wyposażenia)
Osiągi
Prędkość 110 km/h
w wodzie: (wersja pływająca) 11 km/h
Zasięg 650
Pokonywanie przeszkód
Brody (głęb.) bez przygotowania: 1,2 m
Rowy (szer.) 1,8 m
Ściany (wys.) 0,5 m
Kąt podjazdu 70
Dane operacyjne
Uzbrojenie
1 armata czołgowa Kenerga kal. 90 mm (wersja AFRSV 90)
1 moździerz kal. 81 mm (wersja AMC 81)
1 armata automatyczna Mk 30 kal. 30 mm (wersja ARSV 30)
1 karabin maszynowy M2HB lub FN QCB kal. 12,7 mm (wersja ARSV 30)
1 karabin maszynowy FN MAG 58 kal. 7,62 (w pozostałych wersjach uzbrojonych)
Wyposażenie
4 wyrzutnie granatów dymnych kal. 66 mm
Użytkownicy
Austria, Stany Zjednoczone, Belgia, Kuwejt, Gabon, Słowenia, Czechy, Portugalia
źródło: Jerzy Jackowski, Dariusz Użycki. Transporter Pandur. „Nowa Technika Wojskowa”. 1993. nr 7-8. s. s. 7-9. ISSN 1230-1655

 

Pojazd posiada dwie osie skrętne kół.

Widok na właz przedziału desantu.

Niemiecki żołnierz w trakcie ładowania ckm M2HB.


Pojazd dowodzenia KOVVŠ Pandur II CZ 8×8. Fot. army.cz

Pandur II w akcji (fot. army.cz):