MT-LB – (Małyj Tiagacz – Lehko Bronirowannyj) radziecki, pływający transporter opancerzony skonstruowany pod koniec lat 60. XX wieku.
Historia
W latach 60. ubiegłego wieku na wyposażenie i uzbrojenie Armii Radzieckiej przyjęto nowe typy lekkich gąsienicowych ciągników z rodziny MT przeznaczonych do wykonywania różnych zadań na polu walki. Charakteryzowały się one niską, dobrze wyprofilowaną sylwetką, która była stosunkowo łatwa do zamaskowania, dobrą manewrowością i co się z tym wiąże zdolnością do pokonywania różnorodnego terenu także wpław. Transportery MT były przygotowane do walki począwszy od największych upałów do wielkich mrozów. MT-LB został skonstruowany jako ciągnik artyleryjski przeznaczony do holowania armat przeciwpancernych T-12 kalibru 100 mm. Z czasem zaczęto wykorzystywać w roli transportera opancerzonego. Na podwoziu MTLB zbudowano także szereg innych pojazdów, zarówno pomocniczych jak i bojowych. MT-LB jest produkowany w Polsce przez HSW. Na uzbrojeniu Wojska Polskiego znajduje się kilkaset pojazdów o różnym przeznaczeniu wykorzystujących podwozie MTLB.
W skład „rodziny” ciągników MT weszło kilka odmian, z których najważniejsze to odmiana MT-L z kadłubem wykonanym ze stopów lekkich z otwartą skrzynią ładunkową osłanianą brezentem i MT-LB z całkowicie zamkniętym kadłubem spawanym z płyt pancernych. Obie wymienione wersje miały zunifikowane zespoły układu napędowego, zawieszenia i wyposażenia. Ponadto skonstruowano MT-LW oraz MT-LBW (gdzie litera W oznacza skrót od „Wiezdiechod”) wyposażone w gąsienice, które zmniejszały nacisk jednostkowy na podłoże, co dawało dobrą przyczepność w czasie np. opadów śniegu.
Wersje
- ZSRR
- MT-LB – wersja podstawowa transportera opancerzonego uzbrojona w karabin maszynowy PKT w obrotowej wieży.
- MTLBW – wersja z szerszymi gąsienicami o nacisku jednostkowym zmniejszonym do 0,28 kg/cm²
- MTLBU – wóz dowodzenia, wyposażony w sprzęt nawigacyjny, dodatkowe radiostacje i agregat prądotwórczy
- MT-LBSz – zmodernizowany wóz, zastąpiono karabin 7,62 mm w wieżyczce przez 12,7 mm
- MTPLB – wóz zabezpieczenia technicznego wyposażony w dźwig o udźwigu 1500 kg i wyciągarkę
- 9K35 Strieła-10 – samobieżna wyrzutnia rakiet przeciwlotniczych
- 9P149 Sturm-S – rakietowy niszczyciel czołgów uzbrojony w przeciwpancerny pocisk kierowany 9M114
- 2S1 Goździk – samobieżna haubica zbudowana na wydłużonym podwoziu MTLB
- TTLB – samobieżny radar artyleryjski SNAR-10
- RChM – wóz rozpoznania chemicznego
- Polska
- MT-LB – transporter opancerzony – wersja bazowa
- Mors (WPT) – wóz pomocy technicznej
- Lotos (WEM) – wóz ewakuacji medycznej – 4 nosze
- Irys (ZWD-1) – zautomatyzowany wóz dowodzenia
- TRI – transporter rozpoznania inżynieryjnego
- PI – pojazd inżynieryjny
- Promet – prototyp zestawu przeciwlotniczego 23 mm
- MT-LB-23M Krak – prototyp transportera opancerzonego uzbrojonego w armatę automatyczną kalibru 23mm
- Przebiśnieg – zautomatyzowany system rozpoznania i zakłóceń UKF
- SZ lub MT-LB Z – stacja zakłóceń
- SR lub MT-LB R – stacja rozpoznania
- Kret WD – wóz dowodzenia kompanii radioelektronicznej
- Maciejka – radiostacja jednowstęgowa średniej mocy R-137T
- Opal – zmodernizowana wersja – m.in. przód wozu i silnik
- MT-LB – transporter opancerzony – wersja bazowa
- Szwecja
- Pansarbandvagn 401 – zmodernizowana wersja wykonana na bazie MTLB odkupionych od byłej armii NRD, służące w niektórych jednostkach ONZ

Pojazd MT-LBSz to znacznie zmodernizowana wersja MT-LB. Główną modernizacją jest zastosowanie nowego, mocniejszego silnika wysokoprężnego KAMAZ 740.50 o mocy 360 KM (w miejsce dotychczasowego silnika o mocy 240 KM), oraz zastąpienie karabinu 7,62 mm w wieżyczce przez 12,7 mm. Załoga jest dwuosobowa, przestrzeń ładunkowa pojazdu ma pojemność 5,5 m3, maksymalna masa ładunku wynosi 2500 kg, przy czym nacisk na grunt nie przekracza 0,5 kg/cm2. Pojazd może ciągnąć przyczepę o maksymalnej masie 7 ton. Maksymalna prędkość pojazdu to 65 km/h. MLBSz weszły już do codziennej służby i biorą udział w regularnych ćwiczeniach jednostek liniowych.
Państwo | ZSRR Polska |
Producent | Charkowska Fabryka Traktorów, Huta Stalowa Wola |
Typ pojazdu | transporter opancerzony |
Trakcja | gąsienicowa |
Załoga | 2 + 10 |
Dane techniczne | |
Silnik | 8-cylindrowy silnik wysokoprężny o mocy 240 KM |
Poj. zb. paliwa | 450 l |
Pancerz | 3 – 10 mm |
Długość | 6,454 m |
Szerokość | 2,86 m |
Wysokość | 1,87 m (do stropu wieży z km kal. 7,62 mm) |
Prześwit | 0,4 m |
Masa | 9700 kg bojowa: 11 900 kg |
Moc jedn. | 20,16 KM/t |
Nacisk jedn. | 0,46 kg/cm² |
Osiągi | |
Prędkość | 61,5 km/h w wodzie: 4,5 km/h |
Zasięg | 500 |
Pokonywanie przeszkód | |
Rowy (szer.) | 2,41 |
Ściany (wys.) | 0,61 |
Dane operacyjne | |
Uzbrojenie | |
1 x km PKT kalibru 7,62 mm |
Detale
Fot. Vitaly Kuzmin