5,56 mm Karabinek samoczynny MSBS Grot

Karabin modułowy MSBS GROT A1 polskiej firmy FABRYKA BRONI „ŁUCZNIK”, targi wojskowe „Zbroya ta Bezpeka”, Kijów, Ukraina, 2018

Nazwa broni

Początkowo stosowano jedynie techniczne nazwy broni – Modułowy System Broni Strzeleckiej kalibru 5,56 mm (MSBS-5,56) oraz Karabinek standardowy systemu MSBS-5,56K; obie odnosiły się do cech konstrukcyjnych oraz kalibru używanej amunicji. Autorem technicznej nazwy MSBS był inicjator powstania broni dr hab. inż. Ryszard Woźniak, prof. WAT. Wiosną 2010 r. jedno z polskich czasopism strzeleckich we współpracy z „Łucznikiem” rozpisało konkurs na nazwę nowej broni. Zwycięska nazwa to Radon, a pomysłodawca został nagrodzony wycieczką po Fabryce Broni „Łucznik”. Po decyzji zakupu tej broni dla Wojska Polskiego oraz przyjęciu broni powstałej w ramach programu MSBS-5,56 do uzbrojenia, Sił Zbrojnych RP – tak samo jak w przypadku innej broni strzeleckiej (Tor, Bor, Glauberyt) – przyjęły nową nazwę tej konstrukcji, która jest jednocześnie nazwę handlową – Grot. Nazwa została nadana na cześć dowódcy Armii Krajowej gen. Stefana Roweckiego.

Historia konstrukcji

Polski karabinek samoczynny MSBS Grot kalibru 5,56 mm (MSBS – Modułowy System Broni Strzeleckiej), został opracowany przez zespół polskich konstruktorów z Wojskowej Akademii Technicznej i Fabryki Broni „Łucznik”-Radom, który ma zostać następcą karabinków samoczynnych używanych w Polsce – AKM/AKMS oraz w przyszłości Beryl wz. 96. Bazą dla powstania konstrukcji był opracowany w 2011 roku demonstrator technologiczny, który następnie został gruntownie przekonstruowany, w ramach projektu badawczo-rozwojowego i wdrożeniowego nowej konstrukcji strzeleckiej „MSBS” (prace były prowadzone w latach 2011-2018). Zadaniem polskich konstruktorów było skonstruowanie broni o jak największej jej niezawodności działania i wysokiej ergonomii. Równolegle do trwających prac nad nowym karabinkiem przeznaczonym dla Wojska Polskiego, dla samej broni był opracowywany granatnik podwieszany kalibru 40 mm oraz nowy nożowy bagnet.

Karabinki stanowią podstawowe uzbrojenie jednostek Wojskowej Obrony Terytorialnej

W 2014 roku nową broń poddano pierwszym badania certyfikacyjnym, a w listopadzie 2017 roku zakończono badania kwalifikacyjne karabinka. W tym okresie karabinek był bardzo intensywnie testowany w jednostkach o różnej specjalizacji, aby wyeliminować jak największą ilość wad w jego konstrukcji, a 5 września 2017 roku została podpisana pierwsza umowa na dostawę dla Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, w ilości 53 000 egzemplarzy karabinków, czyli jeszcze przed zakończeniem badań kwalifikacyjnych.

1 lipca 2014 zaprezentowano wydłużoną wersję karabinu z bagnetem przygotowaną dla Batalionu Reprezentacyjnego Wojska Polskiego. 23 marca 2016 roku została podpisana umowa na dostawę 150 egzemplarzy karabinków MSBS-5,56 (w odmianie MSBS-R) dla jednostek reprezentacyjnych. 3 maja 2016 podczas uroczystości 225-lecia podpisania Konstytucji Majowej w Warszawie karabinki te zostały po raz pierwszy użyte przez żołnierzy Kompanii Reprezentacyjnej Wojska Polskiego. We wrześniu 2017 roku, pomimo braku zakończonych badań kwalifikacyjnych, na targach zbrojeniowych w Kielcach ówczesny minister obrony Antoni Macierewicz podpisał kontrakt na dostawę 53 tysięcy sztuk karabinków Grot dla polskiej armii. Sprzęt miał zostać używany zarówno w wojskach specjalnych, jak i w Wojskach Obrony Terytorialnej (WOT). Formalną umowę o wartości 500 mln zł podpisano pomiędzy Jednostką Wojskową Nil z Krakowa a Fabryką Broni „Łucznik” w Radomiu. W 2017 roku pierwsze egzemplarze karabinu weszły na uzbrojenie Wojska Polskiego. Formalną decyzję o wprowadzeniu grota na uzbrojenie wojska podpisał nie szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, który rozkazem zatwierdza nowe uzbrojenie, lecz dopiero 17 maja 2018 roku Szef Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych. Wersja Grota przeznaczona na rynek cywilny dostępna jest za kwotę 8700 zł (stan na 25 stycznia 2021 roku). Cena jednostkowa wersji wojskowej nie została podana do wiadomości publicznej.

Autor – zdjęcia: Dawid Kalka
Święto Wojska Polskiego, Piknik Militarny 15.08.2021 – Koziegłowy

W 2021 r. zapowiedziano wprowadzenie zmodernizowanej wersji karabinków (M2), zmiany obejmują:

• przedłużenie łoża z ochraniaczami przed oparzeniem

• nowy pas z poprawionymi punktami mocowania

• nowy chwyt przedni

• nowy chwyt główny

• poprawioną kolbę

• poprawione mechaniczne przyrządy celownicze

• wzmocnioną rączkę napinania

• nową iglicę (niewymienna z tą z wersji M1)

• nowe suwadło (niewymienne z tym z wersji M1)

• nowy zamek (niewymienny z tym z wersji M1)

• nową komorę zamkową (niewymienną z tą z wersji M1)

• nowe magazynki

Zapowiedziano również zmiany planowane w wersji M3:

• nowy blok gazowy

• nowe łoże z większymi otworami w celu lepszego chłodzenia przy strzelaniu ogniem ciągłym

Strzelanie z wariantu bezkolbowego MSBS na II Warsztatach Militarnych WAT

Konstrukcja broni

Karabinek Grot jest indywidualną bronią samoczynno-samopowtarzalną. Zasada działania oparta jest na wykorzystaniu energii gazów prochowych odprowadzanych przez boczny otwór lufy i wykorzystuje krótki ruch tłoka gazowego. Broń wyposażona jest w regulator gazowy umożliwiający regulowanie ilości gazów prochowych, które po odprowadzeniu zasilają jej automatykę. Regulator gazowy typu zamkniętego służy do regulowania ilości gazów prochowych działających na tłok gazowy. Posiada dwa otwory przepływowe o różnej średnicy, które (w zależności od ustawienia regulatora) pozwalają na dopływ większej lub mniejszej ilości gazów. Odpowiada to normalnym i ciężkim warunkom pracy automatyki broni. Ryglowanie przez obrót zamka z siedmioma występami ryglowymi. Mechanizm spustowy uderzeniowy kurkowy, z kurkiem zakrytym, umożliwiający strzelanie ogniem pojedynczym lub ogniem ciągłym. Zasilanie z dwurzędowych magazynków łukowych o pojemności 30 naboi (możliwość użycia magazynków 10-, 20-, 60- i 100-nabojowych) zgodnych z normą draft STANAG 4179. Konstrukcja broni modułowa; mechanizmem centralnym jest monolityczna komora zamkowa wykonana z duraluminium. Pozostałe moduły to lufa, suwadło z zamkiem, urządzenie powrotne, kolba, łoże z szyną montażową i komora spustowa z tworzywa sztucznego. W klasycznym układzie, na grzbiecie broni długa szyna do montażu akcesoriów zgodna ze standardem STANAG 2324, w karabinku bezkolbowym dodatkowy chwyt transportowy z szyną STANAG 2324 do zamocowania celownika kolimatorowego, celownika optycznego, noktowizyjnego i termowizyjnego. Dwie dodatkowe szyny mogą być dokręcane w przedniej części łoża, aby umożliwić zastosowanie oświetlenia taktycznego i laserowych wskaźników celu. Trzecią szynę można zamocować na wsporniku lufy do mocowania dwójnogów, uchwytów pionowych i składanych oraz innych akcesoriów.

Broń może zostać dostosowana do strzelca praworęcznego lub leworęcznego. Przełącznik rodzaju ognia, zwalniacz zamka i bezpiecznik znajdują się po obu stronach broni. Komora zamkowa ma dwa okna wyrzutowe łusek, po obu stronach broni. Nieużywane okno zasłaniane jest pokrywą, która chroni przed dostawaniem się do środka zanieczyszczeń. Zamek, również przestawny, może wyrzucać łuski na prawą lub lewą stronę. Po wystrzeleniu ostatniego naboju zespół ruchomy zostaje zatrzymany w tylnym położeniu na zaczepie uruchamianym przez donośnik magazynka.

Pobierz:

Plansza poglądowa 5,56 karabinka standardowego

Opis i użytkowanie 5,56 mm Karabinka MSBS GROT

Wersje broni

Karabinek rozwijany jest w dwóch wersjach: układzie kolbowym oraz bezkolbowym. W planie jest zbudowanie pięciu następujących odmian broni:

• karabinek podstawowy

• subkarabinek

• karabinek-granatnik

• karabinek wyborowy

• karabinek maszynowy

Z trzema długościami stosowanych dla broni luf:

• lufa dla karabinka podstawowego o długości 406 mm (16 cali)

• lufa dla subkarabinka o długości 254 mm (10 cali) lub 330 mm (13 cali)

• lufa dla karabinka wyborowego i karabinka maszynowego o długości 508 mm (20 cali)

Ze względów ekonomicznych główną zaletą modułowości broni jest ograniczenie kosztów oraz uproszczenie logistyki. Jest to związane z faktem wykorzystania (w większości) tych samych części i narzędzi w różnych typach broni z tej samej rodziny; potrzebne jest więc mniej części zamiennych, a w skrajnych przypadkach można rozebrać jeden karabin podstawowy w celu naprawienia karabinka wyborowego lub karabinka maszynowego.

Docelowy wariant karabinka MSBS-5,56 testowany był w różnych scenariuszach. Jeden z niezależnych testów potwierdził możliwość wystrzelenia 60 sztuk amunicji jedną serią.

25 października 2021 wprowadzono do oferty zestaw konwersyjny pozwalający na możliwość zastosowania w broni naboju 7,62 x 39 mm.

Medialne kontrowersje

25 stycznia 2021 roku na portalu Onet.pl zamieszczono serię artykułów oraz raport z testów przeprowadzonych przez Pawła Mosznera (byłego oficera jednostki wojskowej GROM i instruktora strzelectwa), w których wskazywano na szereg wad karabinka Grot (m.in. niską jakość wykonania, awaryjność, przegrzewanie się, podatność na zapiaszczenie i korozję). Zwrócono również uwagę na kontrowersyjne okoliczności podpisania kontraktu na zakup nowych karabinków (pominięcie Inspektoratu Uzbrojenia oraz brak badań kwalifikacyjnych). Publikacje wywołały kontrowersje zarówno w mediach, jak i w środowisku wojskowym.

Doniesienia portalu zostały zdementowane zarówno przez producenta karabinków (Fabrykę Broni „Łucznik”), jak i dowództwo Wojsk Obrony Terytorialnej. Publikacje zamieszczone na portalu określono jako nierzetelne, nieobiektywne oraz wprowadzające w błąd opinię publiczną. Autorom zarzucono między innymi, że w testach wykorzystano karabinki z serii przedprodukcyjnej, a nie aktualnie produkowane wersje A1 oraz A2, w których większość przytaczanych wad miała już zostać wyeliminowana. Oświadczono, że od początku służby reklamacji poddano jedynie 4% znajdujących się w użytkowaniu karabinków, przyznając jednocześnie iż karabinki posiadają pewne wady, jednak ich konstrukcja jest cały czas rozwijana i udoskonalana. Równocześnie zaznaczono, iż karabinki Grot przeszły proces certyfikacji, a ewentualne wady mieszczą się w granicach tolerancji określonych przez MON.

Autor – zdjęcia: Dawid Kalka
Święto Wojska Polskiego – Piknik militarny 14.08.2021, Kluczbork
Broń – 171. Batalion Lekkiej Piechoty; 13. Śląska Brygada Obrony Terytorialnej

2 i 8 lutego 2021 roku Fabryka Broni „Łucznik” złożyła pozwy przeciwko autorom publikacji (Edycie Żemle i Marcinowi Wyrwałowi), właścicielowi portalu Onet.pl (koncernowi Ringier Axel Springer Polska), oraz autorowi testów (Pawłowi Mosznerowi), żądając usunięcia artykułów, przeprosin oraz zadośćuczynienia w wysokości 1 mln zł.

Modernizacja

W lutym 2021 r. zapowiedziano wprowadzenie zmodernizowanej wersji karabinków (M2), zmiany obejmują:

• przedłużenie łoża z ochraniaczami przed oparzeniem

• nowy pas z poprawionymi punktami mocowania

• nowy chwyt przedni

• nowy chwyt główny

• poprawioną kolbę

• poprawione mechaniczne przyrządy celownicze

• wzmocnioną rączkę napinania

• nową iglicę (niewymienna z tą z wersji M1)

• nowe suwadło (niewymienne z tym z wersji M1)

• nowy zamek (niewymienny z tym z wersji M1)

• nową komorę zamkową (niewymienną z tą z wersji M1)

• nowe magazynki

W 2022 roku zapowiedziano zmiany planowane w wersji M3:

• nowy blok gazowy

• nowe łoże z większymi otworami w celu lepszego chłodzenia przy strzelaniu ogniem ciągłym

• wzmocnienie mechanicznych przyrządów celowniczych,

• regulator gazowy przystosowany do montażu tłumika,

• uszczelnienie prowadnicy napinacza zamka zapobiegające dostawaniu się piasku do wnętrza,

• zmiany układu selektora ognia na 90 stopni, co ma zwiększyć bezpieczeństwo użytkowania broni

• zmniejszenie masy

Zdjęcia – Dawid Kalka

Krapkowice, Święto Wojska Polskiego 2022: 13. Brygada Obrony Terytorialnej im. ppłk. Tadeusza Puszczyńskiego ps. “Konrad Wawelberg”

Podstawowe dane taktyczno-techniczne i informacje

Producent broni:

• Fabryka Broni „Łucznik”-Radom Sp. Z.o.o. w Radomiu

Tytuł i sygnatura:

• Instrukcja zakładowa; Instrukcja Użytkowania 5,56 mm karabinku standardowego (podstawowego)

Ogólna charakterystyka broni:

• Przeznaczenie: do zwalczania siły żywej na odległościach do 500 metrów

• Typ broni: indywidualna automatyczna broni strzelecka (samoczynna-samopowtarzalna)

• Zasada działania broni: odprowadzenie części gazów prochowych przez boczny otwór w lufie

• Ryglowanie broni: przez obrót zamka

• Mechanizm spustowy: z przełącznikiem rodzaju ognia; ogień pojedynczy oraz ogień ciągły

• Mechanizm zabezpieczający: nastawny bezpiecznik skrzydełkowy oraz spust samoczynny

• Zasilanie broni: magazynek łukowy, wymienny, standardowy o pojemności 30 naboi

Zastosowana amunicja:

• Typ zastosowanego naboju: 5,56 x 45 mm NATO

• Rodzaje stosowanych naboi: z pociskiem zwykłym z płaszczem stalowym typu RS, nabój z pociskiem smogowym typu SM oraz nabój z ślepym pociskiem

• Masa naboju: w zależności od wersji 12,3-12,4 g

• Masa pocisku: w zależności od wersji 4,0-4,1 g

Standardowe wyposażenie broni:

• Mechaniczne przyrządy celownicze, chwyt przedni, paś nośny, zestaw do czyszczenia i konserwacji broni, nóż-bagnet, osiem magazynków, odrzutnik do strzelania ślepą amunicją

Dane taktyczno-techniczne:

• Kaliber lufy: 5,56 mm

• Długość broni z kolba: wsuniętą – 902 mm, wysuniętą – 943 mm

• Długość broni z kolbą złożoną: 673 mm

• Długość podstawowej lufy: 406 mm

• Liczba bruzd: 6

• Skok bruzd: 178 mm

• Masa broni bez magazynka: 3,65 kg

• Masa magazynka niezaładowanego: 0,15 kg

• Masa broni załadowanej: 4,15 kg

• Pojemność podstawowego magazynka: 30 naboi

• Odległość celowania: 100-1000 m

• Prędkość początkowa wystrzelonego pocisku: 890 m/s

• Energia początkowa wystrzelonego pocisku: 1585 J

• Szybkostrzelność teoretyczna: 700-900 strz./min.

• Szybkostrzelność praktyczna: ogniem ciągłym – do 100 strz./min., ogniem pojedynczym – do 40 strz./min.

Bibliografia

6 marca 2022

Ostatnia aktualizacja 1 rok

Drukuj

Udostępnij:

Powiązane wpisy:

Enfield M1917 7,62 kivääri/27 / 7,62 kivääri/39 Ross Mk. II