Plecakowy miotacz ognia ROKS-3

Wrocław, Centrum Szkolenia Wojsk Inżynieryjnych i Chemicznych im. gen. Jakuba Jasińskiego

Powstały w okresie trwania II Wojny Światowej – radziecki plecakowy miotacz ognia.

Historia konstrukcji

Fiński żołnierz ze zdobycznym plecakowym miotaczem typu ROKS-3

Plecakowe miotacze ognia stosowano powszechnie na polu walki zarówno w okresie I Wojny Światowej jak i II Wojny Światowej. Broń tego typu, przeznaczona do walki na bliskich odległościach, była wykorzystywana m.in. do: rażenia strumieniem palącej się mieszanki zapalającej załóg schronów bojowych, żołnierzy w okopach, pojazdów opancerzonych, a także do podpalania zabudowań. W 1940 roku w Związku Radzieckim skonstruowano nowy typ lekkiego, plecakowego miotacza ognia, oznaczony symbolem ROKS-1. Mieszanka zapalająca była z niego wyrzucana pod ciśnieniem sprężonego powietrza i zapalała się od nasączonych nią pakuł, które z kolei były zapalane przez specjalny nabój. Testy wykazały konieczność udoskonalenia systemu zapłonu oraz zwiększenia zasięgu rażenia omawianej broni. Doprowadziło to do powstania miotaczy ognia ROKS-2 i ROKS-3. Ostatni model stał się w okresie II Wojny Światowej standardowym typem plecakowego miotacza ognia Armii Czerwonej.

ROKS-3 składał się z następujących zasadniczych części

Szwedzcy ochotnicy z miotaczem ognia ROKS-2

  • Zbiornika na mieszankę zapalającą (w kształcie cylindrycznym, o wysokości 460 mm i średnicy zewnętrznej 183 mm, o pojemności całkowitej 10,7 litrów, wykonanego z blachy stalowej o grubości 1,5 mm i wytrzymującego ciśnienie 24 atmosfer, o masie bez mieszanki zapalającej 6,3 kg).

  • Butli na powietrze sprężone (o pojemności 1,3 litrów, wytrzymującej ciśnienie 225 atmosfer).

  • Reduktora (przeznaczonego do zredukowania ciśnienia powietrza podczas doprowadzania go z butli do zbiornika z mieszanką zapalającą i utrzymywania ciśnienia roboczego 15-17 atmosfer w tym ostatnim zbiorniku podczas miotania mieszanki zapalającej).

  • Prądownicy (przeznaczonej do oddawania strzałów ogniowych, w kształcie karabinka, co wpływało dodatnio na celność, o długości 940 mm i masie 4 kg).

Autor – zdjęcia: Dawid Kalka

REKON 2023

Wrocław, Centrum Szkolenia Wojsk Inżynieryjnych i Chemicznych im. gen. Jakuba Jasińskiego

Radzieccy żołnierze – drugi w tle uzbrojony w plecakowy miotacz ognia ROKS-3, pierwszy w tle, wyposażony w radziecki napierśnik stalowy SN-42 oraz uzbrojony w pistolet maszynowy PPSz obr./wz. 1941

Mieszanka zapalająca niezagęszczona, używana w miotaczu ROKS-3, składała się w 50% z ropy naftowej, 25% nafty i 25% benzyny. Bardzo często stosowano jednak mieszankę zapalającą zagęszczoną, sporządzoną poprzez dodanie do ciekłych materiałów palnych proszku o symbolu OP-2 (była to sól glinowa kwasów naftalenowych).

Dane taktyczno-techniczne miotacza ognia ROKS-3

  • Obsługa miotacza – jeden żołnierz

  • Zasięg miotania – maksymalnie 30-35 metrów

  • Ilość możliwych do oddania krótkich strzałów z miotacza – ok. 6-8 strzałów

  • Masa miotacza z mieszanką zapalającą – 23,2 kg

  • Masa miotacza bez mieszanki zapalającej – 14,7 kg

  • Pojemność robocza zbiornika z mieszanką zapalającą – 10,7 litrów

  • Ciśnienie robocze w zbiorniku mieszanki zapalającej – 15 – 17 atmosfer

Autor – zdjęcia: Dawid Kalka

Warszawa, dawne Muzeum Wojska Polskiego

Miotacz ognia ROKS-3 w zbiorach Muzeum Wojska Polskiego

Eksponowany w Muzeum miotacz ognia ROKS-3 został przekazany do jego zbiorów po zakończeniu II Wojny Światowej. Najprawdopodobniej znajdował się on wcześniej w uzbrojeniu 2. Samodzielnego Batalionu Miotaczy Ognia.

Bibliografia

  1. Muzeum Wojska Polskiego, Warszawa

  2. Arsenał – Muzeum Militariów, Wrocław

  3. https://pl.wikipedia.org/wiki/Miotacz_ognia_ROKS-3

  4. https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:ROKS_flamethrower