9 mm Pistolet maszynowy Lanchester Mk. I

Historia konstrukcji

Po klęsce wojsk brytyjskich na terytorium Francji oraz skutecznie przeprowadzonej ewakuacji jednostek alianckich pod Dunkierką. Posiadając już pierwsze doświadczenia, zdobyte podczas walk z niemieckimi jednostkami bojowymi – władze brytyjskie zdecydowały się o wprowadzeniu na wyposażenie brytyjskich piechurów pistoletów maszynowych. Miały one pochodzić tak z zakupów (Stany Zjednoczone) oraz miała być to broń własnej konstrukcji. Podstawową amunicją użytą do nowej broni miał zostać zastosowany nabój pistoletowy 9 x 19 mm Parabellum. Brytyjczycy posiadając wówczas na swoim wyposażeniu w większości rewolwery, zastosowanie do użytku amunicji tego typu w pistoletach maszynowych nie mogło być wykorzystane. Amunicja ta była choćby wykorzystywana w Włoskiej Armii.

Ponieważ nowa broń miała trafić jak najszybciej na uzbrojenie wojsk brytyjskich, oparto się na posiadanym egzemplarzu niemieckiego pistoletu maszynowego MP. 28II. Do prac nad projektem przyłączyła się także nieoczekiwanie brytyjska marynarka wojenna, a po serii raczej dziwnych i skomplikowanych decyzji okazało się w końcu, że jedynym użytkownikiem tej broni została Admiralicja brytyjska.

Autor – zdjęcia: Dawid Kalka
Eksponat ze zbiorów: Fort Gerharda – Muzeum Obrony Wybrzeża, Świnoujście, Polska

Była to bardzo solidna i niezawodna broń, znakomicie nadająca się do przeznaczonej jej roli. Lanchestery były produkowane z najlepszych materiałów i na najlepszych urządzeniach, części drewniane były bardzo dokładnie wykonane z dobrych rodzajów drewna, gniazdo magazynka było zrobione z mosiądzu, a cała broń prezentowała się nadzwyczaj elegancko i profesjonalnie. Jedyne poważniejsze różnice w porównywaniu z niemieckim pierwowzorem to inny uchwyt bagnetu oraz skok gwintu lufy.

Lanchester zasilany był amunicją z prostego magazynka pudełkowego z zapasem 50 naboi. Pierwsza wersja, Mk I, miała przełącznik na ogień pojedynczy lub ciągły, począwszy od wersji Mk I* broń mogła strzelać wyłącznie ogniem ciągłym. Część Mk I została zmodyfikowana na Mk I* w warsztatach Royal Navy.

Choć sama broń przez wielu żołnierzy była krytykowana za jej dużą masę, w stosunku do niewielkich wymiarów broni, to jednak byłą to broń, która na służbie brytyjskiej Royal Navy pozostawała do początków lat 60. XX wieku.

Broń ta wystąpiła w polskim serialu “Czterej Pancerni i Pies”, gdzie znalazła się w rękach Japońskiego Dywersanta w pierwszym odcinku

Podstawowe dane taktyczno-techniczne

Państwo: Wielka Brytania

Rodzaj broni: pistolet maszynowy

Prototypy: 1940

Produkcja: 1940 – 1942

Kaliber: 9 mm

Nabój: 9 x 19 mm Parabellum

Magazynek: pudełkowy, wymienny o pojemności 50 naboi

Wymiary konstrukcji:

Długość: 850 mm

Długość lufy: 203 mm

Masa broni: 4,34 kg

Prędkość początkowa wystrzelonego pocisku: 380 m/s

Szybkostrzelność teoretyczna: 600 strz./min.

Zasięg skuteczny: do 200 m

Bibliografia

Karabiny karabinki i pistolety maszynowe Encyklopedia długiej broni wojskowej XX wieku – Żuk Aleksandr B.
Witold Głębowicz, Roman Matuszewski, Tomasz Nowakowski: Indywidualna broń strzelecka II wojny światowej, Warszawa 2010
Muzeum Wojska Polskiego