Niszczyciel czołgów Sd. Kfz. 162 Jagdpanzer IV Ausf. F
W początkowej fazie trwania II Wojny Światowej niemieckie jednostki niszczycieli czołgów (Panzerjäger) były uzbrojone w różne improwizowane działa samobieżne, które były modyfikacjami licznych pojazdów gąsienicowych czy półgąsienicowych.
Wszystkie te działa samobieżne posiadały słabe opancerzenie i często odkryty od góry i częściowo od tyłu przedział bojowy. Jednak sukcesy niemieckich dział szturmowych typu Sturmgeschütz III/40, jako pojazdy całkowicie opancerzone – wytyczyły kierunek rozwojowy dla nowej linii niszczycieli czołgów (właściwie łowcy czołgów).
Potrzebny był zatem dobrze uzbrojony i opancerzony pojazd o niskiej sylwetce. Stąd też początkowo nowy niszczyciel czołgów był określany jako neu Sturmgeschütz (nowe działo szturmowe). Sama nazwa była w tym przypadku wyrazem pewnego ujednolicenia dwóch klas pojazdów pancernych: dział szturmowych i samobieżnych dział przeciwpancernych (pancernych), czyli tak zwanych niszczycieli czołgów (łowców czołgów).
Gdy okazało się, że dalsza modyfikacja wozów rodziny Sturmgeschütz będzie skomplikowana i czasochłonna (pierwszy prototyp miał być gotowy w połowie 1943 roku), został opracowany całkowicie nowy pojazd – skonstruowany przez firmę Vomag, opracowany na podwoziu gąsienicowym czołgu średniego Panzerkampfwagen IV Sd. Kfz. 161, nazwany Jagdpanzer IV Ausf. F Sd. Kfz. 162, który był uzbrojony w bardzo dobrą armatę przeciwpancerną 7,5 cm PaK 39 L/48 kalibru 75 mm.
Historia konstrukcji
Początkowo planowano modyfikację dział samobieżnych rodziny Sturmgeschütz III/40 i przystosowanie ich do zamontowania armaty przeciwpancernej. Firma Alkett opracowała łącznie trzy projekty takich pojazdów o różnorodnym uzbrojeniu.
Okazało się jednak, że zmiany konstrukcyjne będą za bardzo poważne i w zasadzie prostszą drogą będzie opracowanie całkowicie nowego pojazdu bojowego, opartego o podwozie gąsienicowe czołgu średniego Panzerkampfwagen IV.
2 października 1942 roku został zaprezentowany Adolfowi Hitlerowi model pojazdu określanego jako Sturmgeschütz auf Fahrgestell Panzerkampfwagen IV mit der 7,5 cm KwK 42 L/70. Pojazd posiadał pogrubione opancerzenie i ukośną płytę czołową pancerza. Armata czołgowa 7,5 cm KwK 42 L/70 została zamontowana do płyty czołowej wozu bojowego, a nie jak w wozach Sturmgeschütz III do podłogi wanny kadłuba.
Hitler zgodził się do faktu, że zanim nastąpi rozwinięcie produkcji seryjnej dział kalibru 75 mm o długości lufy L/70 , które oprócz nowych niszczycieli czołgów, miały stanowić także uzbrojenie czołgów z rodziny Panzerkampfwagen V „Panther”, wozy miały zostać uzbrojone w działa przeciwpancerne o krótszej lufie – 7,5 cm PaK 39 L/48, która jednak miała w jak najszybszym czasie zostać zastąpiona działem o dłuższej lufie.
Produkcja nowego typu uzbrojenia miała być prowadzona w zakładach Voglandische Maschinenfabrik AG w Plauen w Saksonii, Drewniana pełnowymiarowa makieta powstałą w zakładach Vomag został zaprezentowany Führerowi 13 maja 1943 roku na poligonie wojskowy w Arys (a obecnie polski Orzysz).
Pojazd miał wysokość tylko 1700 mm(1720 mm), co miało w warunkach bojowych miało pozwalać na skryte zwalczanie pojazdów pancernych przeciwnika. Armata została umieszczona w kulistym jarzmie, co pozwalało na wyeliminowanie z kadłuba wozu skomplikowanego systemu podniesieniowego armaty. Pancerz czołowy czołgu Panzerkampfwagen IV został zastąpiony pochyloną pancerną płytą czołową. Opancerzenie kadłuba miało wynosić do 80 mm. Przednia płyta pancerna kadłuba (miał on być nachylony pod kątem 15 stopni), miała być odporna na trafienie pociskiem wystrzelonym z amerykańskiego czołgu średniego M4 lub radzieckiego T-34.
20 października 1943 roku na poligonie w Arys (Orzysz) w Prusach Wschodnich dokonano prezentacji prototypu z pancerzem „żelaznym” (jest to pancerz stalowy, ale nie pancerny). Niedługo później Adolf Hitler wydał rozkaz rozpoczęcia produkcji seryjnej wozu.
Pod koniec 1943 roku w zakładach Vomag wykonano prawdopodobnie dwa pojazdy prototypowe. W porównaniu z późniejszymi pojazdami seryjnymi – wozy prototypowe i pojazdy przedseryjne z tak zwanej „0-Serie” posiadały zaokrąglone połączenie pancerza czołowego nadbudowy z pancerzami nadbudowy bocznymi. Jednak pojazdy produkcji seryjnej, podobnie jak czołgi średnie Panzerkampfwagen IV posiadały płyty pancerne, łączone pod kątem za pomocą zakładek wzmacniających trwałość połączenia spawanego, a nie w postaci wspawanego obłego połączenia obu płyt pancernych. Armata była zamontowana w jarzmie kulistym, które pozwalało na łatwą zmianę położenia armaty i nie wymagało skomplikowanego łoża umieszczonego wewnątrz przedziału bojowego pojazdu.
W bardzo ciekawy sposób rozwiązano problem uzbrojenia dodatkowego. Pojazd posiadał dwa zakryte tzw. otwory „pistoletowe”, które umieszczono po obu stronach jarzma armaty. Przez prawy otwór można było prowadzić ogień za pomocą uniwersalnego karabinu maszynowego Rheinmetall-Borsig Maschinengewehr 42 kalibru 7,92 mm, natomiast przez lewe cele można było ostrzeliwać z pistoletu maszynowego Maschinenpistole 40 kalibru 9 mm czy karabinu szturmowego Sturmgewehr 44 kalibru 7,92 mm.
W produkcji wykorzystywano wiele elementów czołgu średniego Panzerkampfwagen IV zmienione zostało położenie wewnętrznych zbiorników paliwa, które w czołgach były ulokowane w podłodze pod podstawą wieży, natomiast w wozach Jagdpanzer IV zbiornik był umieszczony w miejscu stanowiska radiotelegrafisty i bezpośrednio pod armatą. Zbiornik paliwa została także umieszczony w miejscu dwusuwowego silnika DKW, służącego do ładowania akumulatorów, napędzających w czołgach Panzerkampfwagen IV silnik służący do obracania wieży – dziwne, że nie został on usunięty.. Zmieniono system wentylacji przedziału bojowego i hamulców, prowadząc przewód wentylacji od wentylatora chłodnicy silnika. Zmieniono położenie włazu ewakuacyjnego, który został umieszczony pod stanowiskiem celowniczego.
Opancerzenie czołowe nadbudowy posiadało grubość 60 mm i było nachylone pod kątem 40 stopni.
20 grudnia 1943 roku na poligonie w Arys pojazd prototypowy został zaprezentowany Hitlerowi, który ponowił żądanie jak najszybszego uruchomienia produkcji seryjnej tego typu uzbrojenia.
Produkcja wozu i jego dalsze modyfikacje
Dwa pojazdy tzw. „0-Serie” miały zmodyfikowane jarzmo armaty. Juz w styczniu 1944 roku dokonano pierwszej modyfikacji pojazdów seryjnych. Polegała ona na zamontowaniu w pancerzu wierzchnim nadbudowy, obok włazu celowniczego i dowódcy granatnik Nahverteidigungswaffe.
W następnym miesiącu rozpoczęto montowanie w pancerzu czołowym kadłuba zaczepu służącego do mocowania 14 zapasowych ogniw gąsienicy, przenosząc je na tylny pancerz (15-17 sztuk). Było to spowodowane przeciążeniem przodu pojazdu. Zaczep z przodu kadłuba nadal był instalowany, lecz nie umieszczano na nim zapasowych ogniw gąsienic. Dodatkowo do pancerza tylnego kadłuba mocowano dwa zapasowe koła jezdne.
W marcu 1944 roku zrezygnowano z montowania lewego, przedniego stanowiska strzeleckiego, które zostało zaślepione odpowiednio dopasowanym „korkiem”, wykonanym z płyty pancernej o grubości 60 mm. Pojazdy produkowane na przełomie marca i kwietnia były wyposażone w Rundumfeuer Maschinengewer, czyli w specjalne stanowisko strzeleckie, na którym montowany był uniwersalny karabin maszynowy Maschinengewehr 34 lub 42, które mogło być sterowane przez ładowniczego z wnętrza wozu. W tym samym czasie dokonano modyfikacji jarzma armaty.
Od wozu Jagdpanzer IV Fahrgestell 320301 pogrubiono opancerzenie czołowe kadłuba z 60 mm do 80 mm, zaś boczne opancerzenie nadbudowy zostało zwiększone z 30 mm do 40 mm. Całkowicie zlikwidowano lewe stanowisko strzeleckie. Wozy Jagdpanzer IV, które zostały wyprodukowane do końca maja były wyposażone w hamulce wylotowe armaty przeciwpancernej. W jednostkach bojowych, jednak często demontowano ten element, gdy podczas oddawania strzału powstawał wtedy nadmierny podmuch, który unosił w powietrze kurz i zanieczyszczenia utrudniając obserwacje terenu przed wozem i celowanie z głównego uzbrojenia. Zapasowe koła jezdne mocowano do wierzchu przedziału napędowego. Zmodyfikowano też mocowania peryskopów obserwacyjnych.
Latem 1944 roku część pojazdów otrzymała pancerne osłony wlotów powietrza do chłodnicy cieczy. Ostatnią serię modyfikacji wykonano we wrześniu 1944 roku . Pojazdy miały montowane trzy stalowe, zamiast czterech z gumowym bandażem, kółka podtrzymujące górny bieg gąsienicy. Wtedy też zaprzestano pokrywania seryjnych pojazdów pastą Zimmerit.
Dokonano także modyfikacji pewnej liczby pojazdów na wozy dowodzenia Befehlswagen, które były wyposażone w dodatkową radiostację typu FuG 8 i posiadały pięcioosobową załogę wozu. We wrześniu 1944 roku zostały wykonane dwa prototypy wozu Jagdpanzer IV ze sztywno mocowana armatą (neu Starr) 7,5 cm PaK 39 L/48, lecz z powodu wielu trudności występujących w czasie strzelania dalsze prace doświadczalne przerwano i testowano działo samobieżne/niszczyciel czołgów Jagdpanzer 38(t) „Hetzer” Starr.
Jagdpanzer IV 0-Serie
Zdjęcia: Paweł Draga
Panzermuseum w Munster, Niemcy
Produkcja seryjna została rozpoczęta w styczniu 1944 roku, kiedy to wykonanych zostało 30 egzemplarzy Jagdpanzer IV, produkcje zakończono w październiku 1944 roku, kiedy to zostało wyprodukowanych 54 pojazdów (z czego 46 wozów zostało przyjętych do uzbrojenia). Dodatkowo w listopadzie 1944 roku przyjęto dwa wozy Jagdpanzer IV. W wyniku ataków lotnictwa alianckieg0 na zakłady Vomag i kooperujące z nimi fabryki np. ZF w Friedrichshafen, wytwarzające skrzynie biegów, to jednak produkcja była mniejsza od pierwotnie zaplanowanej. Najwięcej wyprodukowan0 w lipcu 1944 roku (łącznie 140 sztuk) i w czerwcu tego roku (łącznie 120 sztuk). W kwietniu 1944 roku zakłady Vomag, które zaprzestały produkcji czołgów średnich Panzerkampfwagen IV, później produkowały jedynie działa samobieżne na podwoziach „czwórek”.
Po wprowadzeniu do produkcji , w sierpniu 1944 roku, dział samobieżnych, które zostały uzbrojone w długolufowe armaty przeciwpancerne z wersji czołgowej 7,5 cm KwK 42 L/70 kalibru 75 mm produkcji pojazdów Jagdpanzer IV. Opancerzenie do wozów było produkowane w zakładach Witkowitzer Bergbau und Eisenhütten Gewerkschaft w Witkowicach na Morawach, natomiast uzbrojenie Rheinmetall-Borsig w Unterlüss i przez zakłady Seitz w Kreuznach.
Opis konstrukcji
Wozy Jagdpanzer IV to samobieżne działo przeciwpancerne, załoga wozu czteroosobowa (dowódca, działonowy, ładowniczy-telegrafista, mechanik-kierowca). Z przodu kadłuba, po lewej stronie skrzyni przekładniowej, stanowisko zajmował kierowca wozu. Pośrodku kadłuba, po prawej stronie, znajdowało się stanowisko ładowniczego-telegrafisty, obsługującego też prawy kadłubowy karabin maszynowy Maschinengewehr 34 lub Maschinenegewehr 42. Dwaj pozostali członkowie załogi wozu zajmowali stanowiska po lewej stronie pojazdu: celowniczy, dalej za nim dowódca pojazdu. Siedzisko dowódcy znajdowało się pod górnym włazem wejściowym. Ładowniczy zajmował stanowisko po prawej stronie armaty przeciwpancernej 7,5 cm PaK 39 L/48 kalibru 75 mm i także dysponował okrągłym włazem wejściowym.
Kadłub i nadbudowa:
Kadłub wozu i jego nadbudowa były łączone metodą spawania elektrycznego z płyt pancernych utwardzanych powierzchniowo prze nawęglanie. Grubość pancerza była uzależniona od tego jakie podzespoły osłaniał. W podłodze pod stanowiskiem celowniczego był ulokowany okrągły właz ewakuacyjny, o średnicy 440 mm.
Jednostka napędowa pojazdu:
Wóz Sd. Kfz. 162 Jagdpanzer IV był napędzany silnikiem marki Maybach. Silniki marki Maybach były produkowane w kilka zakładach, m.in. Maybach Motorenwerke w Friedrichshafen, Auto-Union zakład Wanderer w Chemnitz. Dane techniczne silnika marki Maybach typu HL 120TRM były następujące: silnik gaźnikowy, czterosuwowy, dwunastocylindrowy o układzie V (kąt rozwarcia bloków cylindrów wynosił 60 stopni), górnozaworowy (po jeden zawór na jeden cylinder), chłodzony cieczą. Średnica cylindra 105 mm, skok tłoka 115 mm, pojemność skokowa silnika wynosiła 11 867 cm3. Tłoki wykonane z żeliwa (produkcji zakładów Mahle w Stuttgardzie) luz tłoka 0,12-0,16 mm. Stopień sprężania 6,5:1. Maksymalne obroty silnika wynosiły 3000 obr./min., jednak według zaleceń producenta zalecano używać 2600 obr./min. (po przeprowadzonych remontach zalecano utrzymywanie obrotów 2200-2400 obr./min.). Moc maksymalna silnika wynosiła 221 kW (300 KM) przy 3000 obr./min., natomiast moc trwała przy 2600 obr./min. wynosiła 195 kW (265 KM). Moment obrotowy silnika wynosił 80 mkg przy 2150 obr./min. (pozostałe wersje). Obciążenie jednostkowe mocy 9,20 kW/t (12,5 KM/t). Silnik chłodzony cieczą (dwie chłodnice o łącznej powierzchni 2,6 m2), były umieszczone po prawej stronie kadłuba obok silnika. Pompa cieczy typu Pallas. Temperatura maksymalna cieczy 90 stopni, nominalna 80 stopni. W warunkach zimowych możliwe było zamontowanie specjalnego systemu zaworów pozwalających na przepompowanie, przetoczenie z pracującego już czołgu ogrzanej cieczy chłodzącej (glikolu), do pojazdu, który zamierzano uruchomić. Cyrkulację powietrza w komorze silnikowej zapewniały dwa wentylatory typu Zyklon (każdy był wyposażony w dwa filtry), produkcji zakładów Mann und Hummel w Ludwigsburgu, umieszczone nad silnikiem po prawej stronie kadłuba. Wentylatory były napędzane przez silnik. Na wierzchu płyty silnikowej były umieszczone dwa otwory wentylacyjne, które w późniejszych pojazdach, mogły być przykryte opancerzonymi żaluzjami. Wlot i wylot powietrza z komory silnikowej znajdował się z boku kadłuba. Wlot i wylot powietrza posiadał metalowe żaluzje, sterowane termostatami. Stosowany wlot z dwoma klapkami. Paliwo – benzyna etylizowana OZ 74 o liczbie oktanowej 74, ulokowana była w trzech zbiornikach paliwa, o łącznej pojemności 470 dm3. Jednak napełniano maksymalnie 463 dm3 paliwa. Dopływ paliwa do silnika zapewniały dwie pompy typu Solex i jedna ręczna pompa awaryjna. Zbiorniki posiadały wspólny wlew, zaś przełącznik kranów paliwowych zbiorników znajdował się w zespole przyrządów kontroli pracy silnika na stanowisku kierowcy. Zużycie paliwa wynosiło od 220 dm3 na 100 km podczas jazdy po utwardzonej drodze oraz do 360 dm3 na 100 km w terenie. Zbiornik oleju był o pojemności 22 dm3. Instalacja elektryczna wozu:
Instalacja elektryczna wozu – jednoprzewodowa o napięciu znamionowym 12V, która była zasilana z dóch prądnic typu Bosch GTLN 600/12-1500 o mocy 600 W. Źródłem prądu mogły być także cztery akumulatory ołowiowe typu Bochs 12B typ 105 o napięciu 6 V i pojemności 105 Ah. Dwa stosowane rozruszniki typu Bochs BGN 4/24 o mocy 2,9 kW (4 KM) i napięciu 24 V. Zapłon elektryczny, kolejność zapłonu w cylindrach następująca: 1 – 12 – 5 – 8 – 3 – 10 – 6 – 7 – 2 – 11 – 4 – 9. Stosowano świece zapłonowe typu Bochs W225T1. Oprócz rozruchu elektrycznego można było stosować rozruch ręczny za pomocą korby poruszanej przez dwóch członków załogi czołgu. Korba umieszczona była w otworze w dolnej części tylnego pancerza. Montowano także rozrusznik bezwładnościowy typu Bochs AL/ZM. Do rozruchu były też przystosowane samochody terenowe VW Typ 82 „Kübelwagen”. Instalacja elektryczna służyła poza tym do podświetlania celowników i przyrządów kontrolnych wozu, wytwarzania sygnału dźwiękowego, zasilania reflektora (umieszczonego z przodu na lewym błotniku), radiostacji, spustu działa i karabinów maszynowych, świateł pozycyjnych typu Notek. Podwozie wozu Jagdpanzer IV składało się z ośmiu małych kół jezdnych (głównych) o wymiarach 470 mm x 75 mm – 660 mm, połączonych w cztery wózki amortyzowane półresorami piórowymi. Od góry pas gąsienicy jest prowadzony przez cztery, a w późniejszych seriach wozów przez trzy całkowicie stalowe, podwójne małe kółka podtrzymujące. Koło napędowe wozu było umieszczone z przodu kadłuba, a koło napinające było umieszczone z przodu kadłuba, a koło napinające z mechanizmem jezdne i podtrzymujące posiadały gumowy bandaż. Gąsienice drobnoogniwkowe, jednosworzniowe, jednogrzebieniowe, były wykonywane ze stali manganowej. Szerokość stosowanego ogniwa gąsienicy wynosi 400 mm, gąsienicy typu Kgs 61/400/120. Długość oporowa gąsienicy wynosiła 3520 mm, a szerokość 2450 mm. Producentem gąsienic był Moorburger Trackenwerke w Hamburgu. Każda gąsienica składała się z 99 ogniw. Gąsienice mogły być wyposażone w wkładki (zęby) antypoślizgowe. W okresie jesienno-zimowe mogły być montowane szersze (rozstaw 2460 mm) gąsienice, wyposażone w zęby antypoślizgowe tzw. Ostkette stosowane na froncie wschodnim. Masa gąsienicy wynosiła 750 kg, a z Ostkette aż 1750 kg. Standardowe wyposażenie radiowe wozu Jagdpanzer IV stanowiła radiostacja nadawczo-odbiorcza typu FuG 5 SE-10U z nadajnikiem typu 10 W.S.a., 10 W W.S.b. lub 10 W.S.b. o mocy 10 W, pracującym w paśmie 27,2 – 33,3 MHz oraz pracującym w tym paśmie odbiornikiem Ukw.E.c1, a później Ukw.E.e. Odbiornik korzystał z przetwornicy E Ua, zaś nadajnik U 10a. Zasięg stosowanej radiostacji wynosił 6400 metrów w foni (podczas ruchu) i do 9400 metrów za pomocą klucza (w postoju). Radiostacja typu FuG 5 zamontowana była po prawej stronie stanowiska ładowniczego. Zamocowana była do amortyzowanego stelaża stalowego, który był przytwierdzony do niszy w nadbudowie. Antena prętowa radiostacji FuG 5 zamontowana była pośrodku lewej strony kadłuba. Antena miała długość 2000 mm. Ponadto pojazdy wyposażone były w komplety chorągiewek sygnalizacyjnych i pistolety sygnałowe (rakietnice) typu Walther LP (Lauchtpistole) lub model LP-42 kalibru 27 mm, które były zamontowane obok stanowiska dowódcy. Uzbrojenie wozu składało się z armaty przeciwpancernej 7,5 cm PaK 39 L/48 kalibru 75 mm i karabinu maszynowego Maschinengewehr 42. Działo posiadało zamek klinowy. Spust elektryczny. Standardowy zestaw przewożonej amunicji działowej kalibru 75 mm zawierał po 50% nabojów z pociskami przeciwpancernymi pełnokalibrowymi Pz.Gr. 39 oraz 50% nabojów z pociskami podkalibrowymi Pz.Gr. 40. Amunicja działowa przewożona w parkach amunicyjnych, położonych z tyłu przedziału bojowego, po prawej stronie przedziału bojowego za zbiornikiem paliwa i pod samą armatą. Naboje z pociskami przeciwpancernymi Panzergranate 39 o masie pocisku 6,80 kg i prędkości początkowej 790 m/s, przebijały pancerz stalowy z odległości 100 metrów, ustawiony pod kątem 30 stopni o grubości `106 mm, z 500 metrów (pod tym samym kątem) o grubości 96 mm, z odległości 1000 metrów pod kątem 30 stopni o grubości 88 mm i z odległości 2000 metrów (pod tym samym kątem) pancerz o grubości 64 mm. Skupienie wystrzeliwanych pocisków w warunkach poligonowych wynosiło dla celu nieruchomego: ze 100 metrów 100%, z 500 metrów 100%, z 1000 metrów 97% i z 1500 metrów 77%. Przyjmowano jednak (według raportów frontowych), że celność dobrze wyszkolonej załogi dla celów nieruchomych wynosiło z 1000 metrów 78%, natomiast ze 1500 metrów tylko 29%. Drugim typem naboju z pociskiem przeciwpancernym był Panzergranate 40 (pocisk podkalibrowy) o masie 4,10 i prędkości początkowej 990 m/s, które z odległości 100 metrów przebijał pancerz o grubości (pod kątem 30 stopni – dla wszystkich kolejnych danych) 143 mm, z 500 metrów o grubości 120 mm, z 1000 metrów o grubości 97 mm i z 2000 metrów o grubości 77 mm. Celność oddawanych strzałów zależała od odległości i prędkości poruszania się wyznaczonego celu. Według strzelań poligonowych przyjmowano, że pojazd poruszający się z prędkością ok. 15 km/h powoduje spadek celności prowadzonego ognia o 21%, natomiast pojazd poruszający się z prędkością ok. 25 km/h spadek celności aż o 33%. W takim przypadku celność ognia prowadzonego do poruszającego się pojazdu z odległości 1500 metrów, wynosiła tylko 12%. Wozy Jagdpanzer IV posiadały zapas przewożonej amunicji wynoszący aż 79 nabojów. Armata przeciwpancerna w jarzmie kulistym przemieszczała się w płaszczyźnie pionowej w zakresie od -5 stopni do +15 stopni, natomiast w płaszczyźnie poziomej zakres ten wynosi po 20 stopni na prawą lub lewą stronę. Uniwersalny karabin maszynowy typu Rheinmetall-Borsig Maschinengewehr 42 kalibru 7,92 mm umieszczany był po prawej stronie z przodu kadłuba (we wczesnych seriach produkcyjnych wozu). Amunicja do karabinów maszynowych była początkowo przewożona w sakwach (torbach skórzanych), które mieściły taśmy amunicyjne o pojemności po 150 sztuk nabojów. Łączny przewożony zapas amunicji wynosił łącznie 1200 sztuk nabojów. Amunicja była przewożona w zamykanych metalowych zasobnikach umieszczonych w nadbudowie pojazdu. W skład dodatkowego, osobistego uzbrojenia załogi wozu wchodził także jeden pistolet maszynowy Maschinenpistole 40 kalibru 9 mm lub karabin szturmowy Maschinenpistole 44/Sturmgewehr 44 kalibru 7,92 mm. Uzbrojenie niektórych wczesnych wersji pojazdów stanowił granatnik Nahverteidigungswaffe z łącznie 16 sztukami pocisków odłamkowych w kalibrze 27 mm. W działach samobieżnych/niszczycieli czołgów Jagdpanzer IV stosowany był celownik teleskopowy Selbstfahrlafetten-Zielfernrohr 1a. Celownik teleskopowy, który był wyskalowany w zakresie 0-1500 metrów (dla wystrzeliwanych pocisków Panzergranate 39) oraz wyskalowany na 0-2000 metrów (dla wystrzeliwanych pocisków Pz.Gr. 40). Celownik dawał 5-krotne powiększenie i pole widzenia pod kątem 8 stopni. Strzelec (celowniczy) miał do swojej dyspozycji celownik optyczny typu KZF-2 o 1,8-krotnym powiększeniu, wyskalowanego w zakresie 0-1200 metrów. Celowniki te były głównie produkowane w zakładach optycznych Carl Zeiss w Jenie. Kierowca wozu dysponował dwuobiektywowym peryskopem typu Fahrer Winkelspiegel. Dowódca dysponował trzema peryskopami typu Scherenfernrohr 14Z, a ładowniczy wozu jednym stałym peryskopem, kierowca dysponował dodatkowo jednym Rblf. 3b. Wyposażenie dodatkowe wozu Jagdpanzer IV składało się z narzędzi saperskich mocowanych do specjalnych zaczepów na opancerzeniu wierzchnim przedziału silnikowego. W pojazdach, pochodzących ze wczesnej serii produkcyjnej: gaśnica była przewożona na prawym przednim błotniku. W poszczególnych wersjach zmieniało się miejsce usytuowania zaczepów i zasobników na błotnikach. Narzędzia saperskie (łom, łopata i oskard) przewożone były na płycie silnikowej. Niszczyciele czołgów Jagdpanzer IV wyposażony był w dwie lub trzy gaśnice i apteczkę pierwszej pomocy, umieszczone w przedziale bojowym. Na pokrywie silnika umocowany był lewar i ręczna pompa paliwowa, służąca do przepompowywania paliwa z beczek. Składany wycior działa był umieszczony na tylnym opancerzeniu przedziału bojowego. Ponadto w skład wyposażenia dodatkowego wchodziły kanistry z paliwem i wodą, wiadro, brezentowe płachty (dwie lub trzy sztuki), pokrowce, itp. Pierwsze seryjne wozy Jagdpanzer IV trafiły wiosną 1944 roku do jednostek pancernych Panzertruppe i Waffen-SS. Podstawową jednostką był dywizjon niszczycieli czołgów (samobieżnych dział przeciwpancernych lub używając terminologii radzieckiej dział pancernych) – Panzerjäger Abteilung sformowanego według etatu, przyjętego K.St.N 1149 Ausf. A z 1 lutego 1944 roku i składającego się łącznie z dwóch kompanii. Każda kompania (Panzerjäger Kompanie) liczyła po 14 pojazdów tej klasy, dodatkowo w kompanii dowodzenia dywizjonu znajdowały się trzy wozy Jagdpanzer IV. Łącznie dywizjon dysponował etatowo 31 pojazdami. Oprócz opisanego powyżej etatu, dywizjony podlegające w składzie niemieckich dywizji pancernych posiadały inną organizację. Kompania wozów Jagdpanzer IV liczyła tylko 10 ozów (trzy plutony bojowe, po trzy pojazdy) i wóz Jagdpanzer IV dowódcy kompanii (wóz dowodzenia). Dodatkowo jeszcze jednym pojazdem dysponował dowódca dywizjonu. Łącznie taki dywizjon etatowo miał posiadać 23 niszczyciele czołgów. 17 marca 31 wozów Jagdpanzer IV włączono w skład 130. Panzerjäger Lehr Abteilung, w kwietniu 21 pojazdów otrzymał 38. Panzerjäger Abteilung, podlegający niemieckiej 2. Dywizji Pancernej. Jak zatem można zaobserwować, że pierwsza jednostka pancerna została sformowana według rozszerzonego etatu, zaś druga dysponowała mniejsza ilością przypisanych pojazdów. Według przyjętych planów, niemiecki 130. Panzerjäger Lehr Abteilung będzie uzbrojony w jedną kompanię ciężkich niszczycieli czołgów „Jagdtiger” (działa przeciwpancerne kalibru 128 mm) i kompanię wozów Jagdpanzer IV, lecz z powodu spóźnionego uruchomienia produkcji seryjnej ciężkich wozów „Jagdtiger”, dywizjon ten otrzymał na swoje wyposażenie wyłącznie wozy Jagdpanzer IV. W kwietniu 1944 roku przeprowadzono reorganizację struktury Dywizji Pancerno-Spadochronowej „Hermann Göring”. III. Batalion pułku pancernego tejże dywizji, został przeformowany według etatu K.St.N. 1106d i K.St.N. 1155d z listopada 1943 roku (dowództwo i kompania sztabowa dywizjonu niszczycieli czołgów), zaś dwie kompanie według etatu K.St.N. 1149 Ausf. A z 1 lutego 1944 roku. 25 kwietnia 1944 roku otrzymał z Heeres Zügamt (rezerwy) 21 wozów Jagdpanzer IV. Wiosną przezbrojono także dwa dalsze dywizjony z jednostek walczących we Włoszech: 3. Panzerjäger Abteilung oraz 33. Panzerjäger Abteilung z 3. i 15. Dywizji Grenadierów Pancernych. Sformowany na terytorium Francji 12. SS Panzerjäger Abteilung otrzymał 26 kwietnia 10 wozów Jagdpanzer IV, kolejne 11 pojazdów dotarło do Normandii już po przeprowadzeniu alianckiej operacji desantowej, 22 czerwca 1944 roku. Z kolei w maju 1944 roku przezbrojone zostały 49. i 53. Panzerjäger Abteilung ze składu 4. i 5. Dywizji Pancernej, które walczyły na froncie wschodnim. W dniu przeprowadzonej przez siły alianckie operacji desantowej 6 czerwca 1944 roku we Północnej Francji Znajdowały się 62 działa samobieżne: 31 pojazdów w Panzer Lehr Division, 21 wozów z 2. Dywizji Pancernej i 10 wozów Jagdpanzer IV w 12. Dywizji Pancernej SS „Hitlerjugend”. Wprowadzenie do służby nowego wzoru uzbrojenia przeciwpancernego spotkało się z dużym uznaniem żołnierzy jednostek przeciwpancernych. W porównaniu ze wcześniej używanymi wozami „Marder”, nowy pojazd był niższy i tym samym trudniejszy do wykrycia w terenie, zdecydowanie lepiej opancerzony, podobnie uzbrojony i posiadał podobne możliwości trakcyjne w terenie. 25 kwietnia we Włoszech w Buriano dokonano przezbrojenia batalionu ze składu dywizji pancerno-spadochronowej „Hermann Göring”. Jednostka ta otrzymała 21 wozów Jagdpanzer IV i nowego dowódcę Oblt. Walhäusera. Dywizjon ten, po zakończeniu szkolenia został przeniesiony do Tivoli. 10. Kompania dowodzona przez Oblt. Karla-Heinza Göringa, która broniła wybrzeża koło Salina, na południe od Livorno. 27 maja doszło do walki z amerykańskimi czołgami średnimi M4. Niemieckie załogi zniszczyły trzy czołgi amerykańskie (dwa zostały zniszczone przez załogę Fw. Groba). W toczonej walce poległ Feldwebel Dahnke. W czerwcu 1944 roku dywizjon uczestniczył w walkach odwrotowych m.in.: na południe od Chianvciano, na tzw. Linii „Klara”. 15 lipca dywizjon został wycofany z rejonu Florencja-Bolonia i drogą kolejową wysłany na front wschodni. Ze składu w Breslau-Gross Masselwitz (Wrocław) 22 lipca 1944 roku odebrano 31 dział pancernych Jagdpanzer IV. Pojazdy, które były wcześniej używane na froncie włoskim, tam pozostały. 26 lipca transport dywizji „Hermann Göring” odjechał ze stacji Hernpotsch do Warszawy i dalej do Pilawy. Dywizjon został zakwaterowany w pałacu w Otwocku. 28 lipca w rejonie wsi Pogorzel, dywizjon zniszczył dwa radzieckie czołgi średnie T-34 i dwa brytyjskie czołgi piechoty „Valentine” (dostarczane umową Lend-Lease). Dużym utrudnieniem dla załóg wozów były często odpadające/urywane w trudnym terenie boczne osłony pancerne (Schürzen), które często zahaczały do pnie drzew i nierówności terenowe na wąskich, polnych drogach. O 18.00 podczas rozpoznania pogorzeli, zamaskowany w terenie czołg średni T-34 zniszczył, poruszający się na cele pojazd Uffz. Kanerta. Z płonącego wozu uratował się tylko Kanert. Radziecki czołg wjechał w celu przygotowania zasadzki do wnętrza domu. Ostrzelał on niemiecki pojazd z zaledwie kilkunastu metrów. Oddane trzy celne strzały zapaliły Jagdpanzer IV. Dodatkowo radziecki czołg zdążył jeszcze poważnie uszkodzić wóz dowodzony przez Uffz. Heninga. Jednak niemieckie załogi ostatecznie zniszczyły wszystkie zamaskowane radzieckie czołgi. Rankiem 29 lipca wozy Jagdpanzer IV z bliskiej odległości zniszczyły trzy radzieckie czołgi ciężkie IS-2. Dwa z nich się zapaliły, a trzeci został kilkakrotnie trafiony. O 13.00 Pogorzel zaatakowało 12 czołgów T-34. Zamaskowane wozy Jagdpanzer IV otworzyły ogień z odległości ok. 200 metrów, niszcząc ok. 9-10 czołgów przeciwnika. Inna gruba bojowa złożona z czołgów T-34obeszła pozycje niemieckiego dywizjonu i zaatakowała od tyłu, niszcząc dwa lub trzy wozy Jagdpanzer IV (m.in. pojazd, który był dowodzony przez Uffz. Schlöffela). Dwa działa samobieżne zagrzebały się w błocie i zostały szybko opuszczone przez swoje załogi. Natomiast niszczyciel czołgów Jagdpanzer IV, który był dowodzony przez Fw. Weiganda, który zajmował zamaskowane stanowisko ogniowe, położone pomiędzy wydmą, a lasem, załoga wozu zdołała zniszczyć cztery wozy T-34, lecz z powodu trafienia w gąsienice wozu, musiał się on wycofać na tyły. Szybko to stanowisko zostało zajęte przez inny pojazd, dowodzony przez Uffz. Kanerta, którego załoga walnie przyczyniła się do odparcia zmasowanego ataku radzieckich pojazdów pancernych. Podczas walk w tym rejonie siły niemieckie straciły jeden czołg średni Panzerkampfwagen IV. W alkach pod Pogorzelą poległ dowódca 10. Kompanii III. Batalionu Oblt. Karl-Heinz Göring, bratanek Marszałka III Rzeszy. Natomiast na froncie zachodnim godne odnotowania (jak to ironicznie brzmi jak opisuje się Niemców) są walki prowadzone siłami 12. Dywizji Pancernej SS, a dokładnie 12. SS Panzerjäger Abteilung, dowodzonego przez SS Sturmbannführera Jacoba (Jocoba???) Hanreicha. Uznawany za czołowego „strzelca” niemieckiej jednostki był SS Oscha. Rudolf Roy, dowódca plutonu 1. Kompanii już w pierwszych dniach walki w Normandii Roy zniszczyli kilka czołgów alianckich. 20 lipca 1944 roku koło Emieville zniszczył kolejnego M4. 10 sierpnia 1. Kompania napotkała czołgi z polskiej 1. Dywizji Pancernej. SS Unterscharführer Ortlep, zniszczył dwa polskie „Shermany”, celowniczy wozu JagdpanzerIV dowódcy 1. Kompanii, SS Ostuf. Georga Hurdelbrinka, SS Rottenführer Fritz Eckstein trafił 11 polskich czołgów i innych pojazdów pancernych, zaś SS Oscha. Roy zniszczył „tylko” siedem czołgów z dywizji pancernej generała Maczka. Wozy Jagdpanzer IV z 12. SS Panzerjäger Abteilung odegrały też ważną w fazie przebijania się sił niemieckich z kotła pod Falaise, gdzie wielokrotnie były używane jako maszyny „szturmowe”, torujące drogę siłom niemieckim. Dlatego też, nie mając nic innego pod ręką wozy Jagdpanzer, jako niszczyciele czołgów, były używane jako maszyny szturmowe, czy jako ekwiwalent czołgów, których brakowało. Od jesieni 1944 roku wozy Jagdpanzer IV były sukcesywnie wypierane z jednostek bojowych na rzecz nieco innych „braci”, w niemieckiej nomenklaturze uznawanych za pełnoprawne czołgi (bez wieży), jako nowe Panzerkampfwagen (Panzer) IV/70 (V), które były uzbrojone w długolufowe armaty czołgowe 7,5 cm KwK 42 L/70 kalibru 75 mm. 30 grudnia 1944 roku w jednostkach bojowych znajdowało się jeszcze 268 wozów Jagdpanzer IV: aż 209 wozów znajdowało się na froncie wschodnim, natomiast 59 niszczycieli czołgów Jagdpanzer IV było rozlokowanych na froncie zachodnim. Z tych maszyn, ilość sprawnych maszyn wynosiła 174 pojazdy. Data przezbrojenia jednostki – 31. 03. 1944 roku Ilość wozów: 31 egzemplarzy Stan wozów na dzień 31. 12. 1944 roku (w nawiasie ilość wozów sprawnych technicznie) – 0 (0) Przydział dnia 30. 12. 1944 roku – Heeres Gruppe „B” Data przezbrojenia jednostki – 04. 04. 1944 roku Ilość wozów: 14 egzemplarzy Data przezbrojenia jednostki – 12. 04. 1944 roku Ilość wozów: 7 egzemplarzy Stan wozów na dzień 31. 12. 1944 roku (w nawiasie ilość wozów sprawnych technicznie) – 1 (1) Przydział dnia 30. 12. 1944 roku – Heeres Gruppe „B” Data przezbrojenia jednostki – 26. 04. 1944 roku Ilość wozów: 10 egzemplarzy Data przezbrojenia jednostki – 22. 06. 1944 roku Ilość wozów: 11 egzemplarzy Stan wozów na dzień 31. 12. 1944 roku (w nawiasie ilość wozów sprawnych technicznie) – 0 (0) Przydział dnia 30. 12. 1944 roku – Heeres Gruppe „B” Data przezbrojenia jednostki – 25. 04. 1944 roku Ilość wozów: 21 egzemplarzy Data przezbrojenia jednostki – 22-26. 07. 1944 roku Ilość wozów: 31 egzemplarzy Stan wozów na dzień 31. 12. 1944 roku (w nawiasie ilość wozów sprawnych technicznie) – 18 (13) Przydział dnia 30. 12. 1944 roku – Heeres Gruppe „Nord” Data przezbrojenia jednostki – 29. 04. 1944 roku Ilość wozów: 31 egzemplarzy Stan wozów na dzień 31. 12. 1944 roku (w nawiasie ilość wozów sprawnych technicznie) – 7 (0) Przydział dnia 30. 12. 1944 roku – Heeres Gruppe „B” Data przezbrojenia jednostki – 30. 05. 1944 roku Ilość wozów: 31 egzemplarzy Data przezbrojenia jednostki – 19. 08. 1944 roku Ilość wozów: 6 egzemplarzy Stan wozów na dzień 31. 12. 1944 roku (w nawiasie ilość wozów sprawnych technicznie) – 19 (12) Przydział dnia 30. 12. 1944 roku – Heeres Gruppe „B” Jagdpanzer IV L/48 Zdjęcia – Paweł Draga Panzermuseum w Munster, Niemcy Data przezbrojenia jednostki – 06. 06. 1944 roku Ilość wozów: 21 egzemplarzy Stan wozów na dzień 31. 12. 1944 roku (w nawiasie ilość wozów sprawnych technicznie) – 12 (2) Przydział dnia 30. 12. 1944 roku – Heeres Gruppe „Mitte” Data przezbrojenia jednostki – 11. 06. 1944 roku Ilość wozów: 21 egzemplarzy Data przezbrojenia jednostki – 29. 07. 1944 roku Ilość wozów: 21 egzemplarzy Stan wozów na dzień 31. 12. 1944 roku (w nawiasie ilość wozów sprawnych technicznie) – 25 (11) Przydział dnia 30. 12. 1944 roku – Heeres Gruppe „Nord” Data przezbrojenia jednostki – 30. 06. 1944 roku Ilość wozów: 31 egzemplarzy Stan wozów na dzień 31. 12. 1944 roku (w nawiasie ilość wozów sprawnych technicznie) – 2 (0) Przydział dnia 30. 12. 1944 roku – Heeres Gruppe „G” Data przezbrojenia jednostki – 11. 06. 1944 roku Ilość wozów: 21 egzemplarzy Data przezbrojenia jednostki – 24. 09. 1944 roku Ilość wozów: 21 egzemplarzy Stan wozów na dzień 31. 12. 1944 roku (w nawiasie ilość wozów sprawnych technicznie) – 19 (16) Przydział dnia 30. 12. 1944 roku – Heeres Gruppe „Süd” Data przezbrojenia jednostki – 24. 06. 1944 roku Ilość wozów: 31 egzemplarzy Stan wozów na dzień 31. 12. 1944 roku (w nawiasie ilość wozów sprawnych technicznie) – 15 (8) Przydział dnia 30. 12. 1944 roku – Heeres Gruppe „Nord” Data przezbrojenia jednostki – 08. 07. 1944 roku Ilość wozów: 21 egzemplarzy Stan wozów na dzień 31. 12. 1944 roku (w nawiasie ilość wozów sprawnych technicznie) – 13 (13) Przydział dnia 30. 12. 1944 roku – Heeres Gruppe „Süd” Data przezbrojenia jednostki – 10. 07. 1944 roku Ilość wozów: 21 egzemplarzy Stan wozów na dzień 31. 12. 1944 roku (w nawiasie ilość wozów sprawnych technicznie) – 9 (4) Przydział dnia 30. 12. 1944 roku – Heeres Gruppe „B” Data przezbrojenia jednostki – 13. 07. 1944 roku Ilość wozów: 10 egzemplarzy Data przezbrojenia jednostki – 09. 08. 1944 roku Ilość wozów: 11 egzemplarzy Stan wozów na dzień 31. 12. 1944 roku (w nawiasie ilość wozów sprawnych technicznie) – 15 (10) Przydział dnia 30. 12. 1944 roku – Heeres Gruppe „Süd” Data przezbrojenia jednostki – 18. 07. 1944 roku Ilość wozów: 10 egzemplarzy Data przezbrojenia jednostki – 01. 08. 1944 roku Ilość wozów: 611egzemplarzy Stan wozów na dzień 31. 12. 1944 roku (w nawiasie ilość wozów sprawnych technicznie) – 21 (21) Przydział dnia 30. 12. 1944 roku – Heeres Gruppe „A” Data przezbrojenia jednostki – 20. 07. 1944 roku Ilość wozów: 21 egzemplarzy Data przezbrojenia jednostki – 08. 09. 1944 roku Ilość wozów: 10 egzemplarzy Stan wozów na dzień 31. 12. 1944 roku (w nawiasie ilość wozów sprawnych technicznie) – 6 (1) Przydział dnia 30. 12. 1944 roku – Heeres Gruppe „B” Data przezbrojenia jednostki – 29. 07. 1944 roku Ilość wozów: 21 egzemplarzy Stan wozów na dzień 31. 12. 1944 roku (w nawiasie ilość wozów sprawnych technicznie) – 1 (0) Przydział dnia 30. 12. 1944 roku – Heeres Gruppe „B” Data przezbrojenia jednostki – 01. 08. 1944 roku Ilość wozów: 21 egzemplarzy Data przezbrojenia jednostki – 11. 11. 1944 roku Ilość wozów: 14 egzemplarzy Data przezbrojenia jednostki – 20. 11. 1944 roku Ilość wozów: 6 egzemplarzy Stan wozów na dzień 31. 12. 1944 roku (w nawiasie ilość wozów sprawnych technicznie) – 14 (10) Przydział dnia 30. 12. 1944 roku – Heeres Gruppe „G” Data przezbrojenia jednostki – 03. 08. 1944 roku Ilość wozów: 21 egzemplarzy Stan wozów na dzień 31. 12. 1944 roku (w nawiasie ilość wozów sprawnych technicznie) – 12 (5) Przydział dnia 30. 12. 1944 roku – Heeres Gruppe „Süd” Data przezbrojenia jednostki – 13. 08. 1944 roku Ilość wozów: 28(?) egzemplarzy Stan wozów na dzień 31. 12. 1944 roku (w nawiasie ilość wozów sprawnych technicznie) – 21 (20) Przydział dnia 30. 12. 1944 roku – Heeres Gruppe „A” Data przezbrojenia jednostki – 22. 08. 1944 roku Ilość wozów: 21 egzemplarzy Stan wozów na dzień 31. 12. 1944 roku (w nawiasie ilość wozów sprawnych technicznie) – ? (?) Przydział dnia 30. 12. 1944 roku – Heeres Gruppe „B” Data przezbrojenia jednostki – 05. 09. 1944 roku Ilość wozów: 21 egzemplarzy Stan wozów na dzień 31. 12. 1944 roku (w nawiasie ilość wozów sprawnych technicznie) – 17 (16) Przydział dnia 30. 12. 1944 roku – Heeres Gruppe „Süd” Data przezbrojenia jednostki – 11. 09. 1944 roku Ilość wozów: 21 egzemplarzy Stan wozów na dzień 31. 12. 1944 roku (w nawiasie ilość wozów sprawnych technicznie) – 12 (8) Przydział dnia 30. 12. 1944 roku – Heeres Gruppe „Süd” Data przezbrojenia jednostki – 13. 10. 1944 roku Ilość wozów: 21 egzemplarzy Stan wozów na dzień 31. 12. 1944 roku (w nawiasie ilość wozów sprawnych technicznie) – 14 (8) Przydział dnia 30. 12. 1944 roku – Heeres Gruppe „Süd” Data przezbrojenia jednostki – 31. 10. 1944 roku Ilość wozów: 31 egzemplarzy Stan wozów na dzień 31. 12. 1944 roku (w nawiasie ilość wozów sprawnych technicznie) – ? (?) Przydział dnia 30. 12. 1944 roku – Heeres Gruppe „G” Wozy Jagdpanzer IV nosiły dwubarwne malowanie przyjęte w armii niemieckiej na początku 1943 roku. Najczęściej stosowano malowanie dwubarwne lub trójbarwne, chociaż w niektórych jednostkach bojowych używano pojazdów w standardowym malowaniu fabrycznym, tzw. Wehrmacht Olive. W okresie zimowym – zima przełomu 1944, a 1945 roku – pojazdy miały być poukrywane białą farbą zmywalną lub rozpuszczonym wapnem w wodzie lub benzynie. Pojazdy nosiły także standardowe oznaczenia taktyczne, takie jak w jednostkach czołgów. Było to dość niezrozumiałe, bowiem jednostki niszczycieli czołgów (łowców czołgów) – Panzerjäger, posiadały niskie stany etatowe. Analiza fotografii archiwalnych pozwala przypuszczać, że oznaczenia wozów są bardzo podobne do tych, jakie używano w jednostkach pancernych na czołgach – pierwsza cyfra to oznaczenie kompanii w dywizjonie, druga plutonu, trzecia zaś pojazdu w tym plutonie. Oznaczenia taktyczne najczęściej malowano czerwoną lub czarną farbą z białym obramowaniem. Krzyże belkowe nanoszono najczęściej na bocznym opancerzeniu przedziału silnikowego, czy znacznie rzadziej, na nadbudowie. Tylko sporadycznie na tego typu wozach były malowane godła dywizyjne jednostek, w których te maszyny się znajdowały, tak było np. w 4. Dywizji Pancernej czy w 116. Dywizji Pancernej. Wtedy godła jednostek były malowane z przodu kadłuba i na tylnym błotniku pojazdu. Natomiast, niektóre załogi wozów Jagdpanzer IV oznaczały zniszczone przez siebie pojazdy pancerne przeciwnika w postaci białych pasów, które malowano na lufach armaty. Załoga wozu – wóz bojowy: czterech żołnierzy, wóz dowodzenia: pięciu żołnierzy Masa bojowa wozu – 24 000 kg Długość całkowita wozu – 6850 mm Szerokość całkowita wozu – bez bocznych paneli pancernych 3170 mm, z bocznymi panelami pancernymi 3210 mm Wysokość całkowita wozu – 1850 mm Nacisk jednostkowy na grunt 0 ze standardowymi gąsienicami: 0,86 kg/cm2, z gąsienicami „wschodnimi” (Ostkette): 0,62 kg/cm2 Opancerzenie wozu – od 10 mm do 60 mm/80 mm Zasięg maksymalny wozu na – drodze do 210 km, w terenie do 130 km Prędkość maksymalna wozu na utwardzonej drodze – do 40 km/h Średnie zużycie paliwa – 250 litrów na 100 km na drodze oraz 360 litrów na 100 km w terenie Pokonywanie przeszkód terenowych: Pokonywanie wzniesień – do 30 stopni Pokonywanie pionowych ścianek – do wysokości do 600 mm Pokonywanie rowów o szerokości – do 2200 mm Brodzenie do głębokości – do 1000 mm Promień zawracania wozu – 5,92 m Producent wozów – Vomag Plauen Ilość wyprodukowanych wozów – w zależności od danych 769-804 wozy Rok produkcji maszyn – 1944 roku Do chwili obecnej w placówkach muzealnych zachowało się kilka egzemplarzy wozów Jagdpanzer IV. Aż trzy wozy Jagdpanzer IV znajdują się w zbiorach muzealnych placówki muzealnej w Saumur. Najcenniejszy jest niekompletny (brak elementów zawieszenia, hamulca wylotowego armaty, detali zewnętrznych, gąsienic) – pojazd z tzw. „0-Serie”. Ten pojazd nie jest eksponowany na widok publiczny. Drugi pojazd, już pokazywany jest wozem późnej serii produkcyjnej Ausf. F, posiadający nietypowe stalowe koła jezdne na pierwszym wózku i hamulcem wylotowym armaty. Ponadto trzeci wóz, także późnej serii produkcyjnej wersji Ausf. F, mocno nie kompletny także nie jest pokazywany. W muzeum – Panzermuseum w Munster w Niemczech są prezentowane dwa wozy tego typu, z czego jeden, pokazany na zdjęciach w jednolitym malowaniu wariant Ausf. F późnej serii produkcyjnej, który do końca lat 80.-tych był składowany w Trier. W szwajcarskim Panzermuseum w Thun jest przechowywany pojazd późnej serii produkcyjnej z nieopancerzenie nadbudowy pogrubionym do 80 mm. Prawdopodobnie jeden wóz Jagdpanzer IV lub Panzer IV/70 zachował się w Syrii. Pojazd ten prawdopodobnie uczestniczył w tzw. Wojnie Sześciodniowej. Janusz Ledwoch, Jagdpanzer IV Ausf. F Sd. Kfz. 162 , Wydawnictwo Militaria Nr. 150, Warszawa 2002 rok Janusz Ledwoch, Panzer IV, Wydawnictwo Militaria, Warszawa 1993 Janusz Ledwoch, PzKpfw IV vol. I, Wydawnictwo Militaria Nr. 141, Kagero, Warszawa 2000 Janusz Ledwoch, PzKpfw IV vol. II, Wydawnictwo Militaria Nr. 147, Kagero, Warszawa 2001 David Doyle, Niemieckie Pojazdy Wojskowe II Wojny Światowej, Wydawnictwo Vesper, Poznań 2012 rok Dawid Porter, Niemiecka Broń Pancerna 1939-1945, AlmaPress, Poznań 2019 Richard Ogorkiewicz, Czołgi 100 lat Historii, Wydawnictwo RM, Warszawa 2016 George Forty, Ilustrowana Encyklopedia Czołgów Całego Świata, Wydawnictwo Bellona, Warszawa 2006 Praca zbiorowa, Pojazdy Pancerne od „Little Willie” o Leoparda 2A6, Wydawnictwo AKA, Głuchołazy 2012Zastosowane podwozie gąsienicowe:
Wyposażenie radiowe wozu:
Uzbrojenie wozu:
Wyposażenie optyczne wozu:
Wyposażenie dodatkowe wozu:
Jednostki oraz zastosowanie bojowe
Jednostki dział samobieżnych, uzbrojonych w wozy Jagdpanzer IV
130. Panzerjäger Lehr Abteilung – Panzer Lehr Division:
38. Panzerjäger Abteilung – 2. Panzer Division:
12. SS Panzerjäger Abteilung – 12. SS Panzer Division „Hitlerjugend”:
III. Panzer Abteilung/Panzer Regiment „HG” – Falschimpanzer Division „Hermann Göring”:
3. Panzerjäger Abteilung – 3. SS Panzer Grenadiere Division:
33. Panzerjäger Abteilung – 15. Panzer Grenadiere Division:
49. Panzerjäger Abteilung – 4. Panzer Division:
53. Panzerjäger Abteilung – 5. Panzer Division:
17. SS Panzerjäger Abteilung – 17. SS Panzer Grenadiere Division „Götz von Berlichingen”:
92. Panzerjäger Abteilung – 20. Panzer Division:
2. Panzerjäger Abteilung – 12. Panzer Grenadiere Division:
5. SS Panzerjäger Abteilung – 5. SS Panzer Division „Wiking”:
228. Panzerjäger Abteilung – 116. Panzer Division:
41. Panzerjäger Abteilung – 6. Panzer Division:
19. Panzerjäger Abteilung – 19. Panzer Division:
50. Panzerjäger Abteilung – 9. Panzer Division:
9. SS Panzerjäger Abteilung – 9. SS Panzer Division „Hohenstaufen”:
61. Panzerjäger Abteilung – 11. Panzer Division:
543. Panzerjäger Abteilung – 3. Panzer Division:
87. Panzerjäger Abteilung – Kampfgruppe 25. Panzer Division/ 25. Panzer Division:
10. SS Panzerjäger Abteilung – 10. SS Panzer Division „Fründsberg”:
3. SS Panzerjäger Abteilung – 3. SS Panzer Division „Totenkopf”:
43. Panzerjäger Abteilung – 8. Panzer Division:
128. Panzerjäger Abteilung – 23. Panzer Division:
4. SS Panzerjäger Abteilung –4. Polizei SS Panzer Grenadiere Division:
Malowanie i oznakowanie wozów
Podstawowe dane taktyczno-techniczne
Egzemplarze muzealne
Bibliografia