1

D-30A

|

122 mm Armato-haubica holowana D-30A

Historia konstrukcji

Jest to artyleryjska broń holowana przeznaczona do niszczenia pozycji artyleryjskich przeciwnika, walki z opancerzonymi środkami zmechanizowanymi lub niszczenia obiektów. Wykorzystuje możliwość bezpośredniego i pośredniego ognia.

Haubica D-30 została opracowana pod koniec lat 50-tych XX wieku w Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR) w celu zastąpienia znajdujących się na wyposażeniu Armii Radzieckiej dywizjonowych 122 mm haubic M-30, których konstrukcja została opracowana w 1938 roku. Praktyka używania M-30 podczas II wojny światowej ujawniła zarówno zalety jak i wady tej broni. Wadą M-30 była mała celność ognia oraz konstrukcja wózka, która nie pozwalała na prowadzenie ostrzału kołowego. Podobnie jak w przypadku M-30, opracowanie haubicy powierzono Fiodorowi Fiodorowiczowi Pietrowowi, który kierował biurem projektowym zakładu nr 9. Główną różnicą w stosunku do poprzedniej haubicy, jest instalacja broni na wózku z trzema ramami, które w położeniu bojowym zostały ustawione pod kątem 120°, co zwiększyło stabilność działa podczas ostrzału kołowego. Nowością jest również holowanie haubicy lufą do przodu. Zaczep holowniczy został wykonany na przegubowej belce zamocowanej na zawiasie do hamulca wylotowego. Haubica D-30 służy do zwalczania środków ogniowych piechoty i artylerii, odkrytej i ukrytej siły żywej, niszczenia fortyfikacji polowych, walki z artylerią oraz pojazdami i czołgami. Z jej pomocą można wykonywać przejścia w zasiekach oraz polach minowych.

Haubica składa się z lufy, urządzenia odrzutowego, lawety i przyrządów celowniczych. Lufa składa się z rury rdzeniowej, hamulca wylotowego, chwytów i zamka klinowego o skoku pionowym. Urządzenie odrzutowe składają się z radełka hydropneumatycznego i hamulca hydraulicznego części ślizgowych. Wózek lawety składa się m.in. z kołyski, mechanizmu wyważającego, mechanizmów zawieszenia, mechanizmu mocowania pistoletu w ruchu. Przyrządy celownicze składają się z celownika panoramicznego PG-1 i celownika teleskopowego OP-4M. Lufa, kołyska, urządzenie odrzutowe i przyrządy celownicze stanowią ruchomą część działa, które jest wprawiane w ruch obrotowy względem osi czopów kołyski lufy, podczas celowania lufą w płaszczyźnie pionowej. Część wahadłowa, maszyna górna z tarczą ochronną i skokiem koła, mechanizm wyważający oraz napęd celowniczy tworzą część obrotową, która jest wprawiana w ruch obrotowy względem osi kołka bojowego maszyny górnej podczas celowania lufą w płaszczyźnie poziomej. Dolna maszyna z trzema łożami i podnośnikiem hydraulicznym (we wczesnej wersji z podnośnikiem mechanicznym) stanowią część haubicy, która jest nieruchoma podczas celowania lufy. Podnośnik służy do przestawiania haubicy z pozycji jezdnej na bojową i odwrotnie. Płyta pancerna chroni obsługę. Koła metalowe z gumowymi oponami. Do holowania haubicy stosuje się głównie terenowe samochody ciężarowe Ural-4320.

Autor – zdjęcia: Dawid Kalka
Vojenské Historické Múzeum, Piešťany, Słowacja

Produkcję seryjną rozpoczęto w 1963 roku w Zakładzie Artylerii nr 9 w Swierdłowsku (obecnie Jekaterynburg). W 1994 roku zakończono produkcję podstawowej wersji haubicy kontynuując produkcję wersji D-30A. Obecnie haubica D-30 pozostaje na uzbrojeniu wielu krajów świata oraz była i jest stosowana w wielu konfliktach zbrojnych. W służbie Armii Rosyjskiej jest stopniowo zastępowana haubicami 2A65 “Msta-W” kalibru 152 mm.

Warianty

  • D-30 – wersja podstawowa haubicy. Produkowana w latach 1963 – 1994

  • D-30A – wersja zmodernizowana haubicy. Wyposażona w dwukomorowy hamulec wylotowy zamiast szczelinowego. Produkowana co najmniej od 1978 roku

  • Saddam – wersja iracka D-30

  • D30J – wersja jugosłowiańska D-30

  • SP 122 – egipska haubica samobieżna ( Podwozie M109A2 i wieża z lufą D-30).

  • Typ 85 – chińska samobieżna haubica (chiński BVP Typ 85 z D-30)

  • Typ 96 – wersja licencyjna haubicy produkowana w Chińskiej Republice Ludowej (ChRL)

Stosowana amunicja

1. 122 mm odłamkowo – burzący; HE OF-81;

Strzelanie pośrednie – zasięg:

  • Minimum: 1000 metrów

  • Maksymalnie: 15 300 metrów

Masa: 21,76 kilogramów

Prędkość wystrzelonego pocisku: 680 m/s

2. 122 mm kumulacyjny HEAT-FS RGM-2 PD;

Ogień bezpośredni – zasięg:

  • Minimum: 50 metrów
  • Maksimum: 1500 metrów

Przebicie pancerza: do 460 mm

Masa: 21,58 kg

Prędkość wystrzelonego pocisku: 740 m/s

3. 122 mm materiał wybuchowy odłamkowy – RAP z pomocniczym silnikiem rakietowym 3OF-56;

Zasięg do: 21 900 metrów

Waga: 21,76 (kg

Inne rodzaje amunicji: chemiczna, zapalająca, naprowadzana laserowo Kitolov-2M Frag-HE.

Podstawowe dane taktyczno-techniczne

  • Nazwa armaty: 2A18M (D-30A)
  • Rok wprowadzenia do służby: 1969 rok
  • Kaliber lufy:122 mm
  • Długość lufy: 4785 mm (38 kalibrów)
  • Donośność wystrzeliwanych pocisków: do 15 300 m (pocisk zwykły), do 21 900 m (RAP – dodatkowy napęd rakietowy)
  • Prędkość początkowa wystrzelonego pocisku: 680 m/s (odłamkowo-burzący), 740 m/s (kumulacyjny)
  • Prędkość holowania na drodze: do 80 km/h
  • Prędkość holowania w terenie: do 25 km/h
  • Długość: 5400 mm (marszowa)
  • Szerokość: 1950 mm (marszowa)
  • Wysokość: 1660 mm (marszowa)
  • 1) 7800 mm w pozycji bojowej
  • 2) 5600 mm w pozycji bojowej
  • 3) 1420 mm w pozycji bojowej
  • Masa: 3210 kg (marszowa), 3150 kg (bojowa)
  • Kąt ostrzału: -7° do +70° w pionie, 360° w poziomie
  • Szybkostrzelność: normalna do 6 strz./min., przyśpieszona do 8 strz./min.
  • Obsługa: 7 żołnierzy (6 obsługi plus kierowca)
  • Celowanie w strzelaniu pośrednim: system typu PG-1M (PANTEL)
  • Celowanie w strzelaniu bezpośrednim: celownik typu OP 4M-45
  • Kolimator typu: K-1

Bibliografia

  1. https://www.valka.cz/SOV-2A18-122mm-houfnice-D-30-122mm-kanonova-houfnice-t10623
  2. https://pl.wikipedia.org/wiki/122_mm_haubica_2A18_(D-30)
  3. https://uzbrojenie.fandom.com/pl/wiki/D-30