30 mm Szybkostrzelna armata morska AK-630

Gdynia, Muzeum Marynarki Wojennej

Zestaw artyleryjski AK-630 – radziecka morska armata systemu ang. CIWS. W pełni zautomatyzowane sześciolufowe szybkostrzelne działko kalibru 30 mm zbudowane w oparciu o system Gatlinga.

Rys historyczny

AK-630

Głównym zadaniem armaty jest zwalczanie kierowanych pocisków rakietowych, samolotów, śmigłowców oraz zwalczanie niewielkich celów nawodnych. Może także służyć do niszczenia środków ogniowych na brzegu oraz rozstrzeliwaniu min morskich.

AK-630M-2

Armata AK-630 była jedną z pierwszych systemu CIWS. Prototyp powstał w 1964 roku, produkcję dział rozpoczęto w 1969 roku, a systemów radarowego naprowadzania – rok później, jednak testy całości trwały aż do 1976 roku, kiedy system został przyjęty do służby. W sumie wyprodukowano ponad 1000 zestawów AK-630 i zmodernizowanych wersji AK-630M i uzbrojono w nie ponad 400 okrętów. W 1979 roku wprowadzono zmodernizowaną wersję AK-630M, w którym płaski magazyn amunicji zastąpiono bębnowym.

Kolejną wersją systemu był AK-630M1-2 Roj wyposażony w dwa szybkostrzelne działka 30 mm, o łącznej szybkostrzelności 10 tys. strz./min., ale nie został przyjęty na uzbrojenie. AK-630M-2 Duet jest modernizacją pomysłu Roj, Duet jest uzbrojeniem okrętów projektu 11711, okrętów projektu 21631.

Zastosowanie zestawu w Polskiej Marynarce Wojennej

Antena SKO MR-123

  • korwety rakietowe projektu 1241RE

  • okręty rakietowe projektu 660M

  • niszczyciel ORP „Warszawa”

Ciekawostka historyczna

30 mm armata morska AK-630

Autor – zdjęcia: Dawid Kalka

Gdynia, Muzeum Marynarki Wojennej

W 1987 roku w czasie ćwiczeń ORP Górnik i Hutnik doszło do przypadkowego ostrzelania okrętu Bundesmarine A-66 Neckar. Niemiecka jednostka wpłynęła w strefę rażenia pocisków z działek AK-630. Na okręcie doliczono się 220 uszkodzeń od pocisków kalibru 30 mm, pięciu marynarzy zostało rannych. Najprawdopodobniej Niemcy za bardzo zbliżyli się do mieszanego polsko-wschodnioniemieckiego zespołu prowadzącego ćwiczenia. Enerdowskie okręty strzelały rakietami P-15, natomiast polskie Tarantule zwalczały je przy pomocy środków artyleryjskich. Neckar został wówczas namierzony przez radar ORP Górnik lub Hutnik i jedna seria, zamiast w rakietę, przeszła po okręcie.

AK-630M na korwetach rakietowych projektu 1241RE, ORP „Metalowiec”

AK630 na korwetach rakietowo-artyleryjskich projektu 660

ORP „Warszawa” był uzbrojony w 4 działka szybkostrzelne AK-630M kalibru 30 mm

Podstawowe dane taktyczno-techniczne

  • Państwo – Związek Radziecki

  • Producent broni – OAO Tulskij Maszynostroitielnyj Zawod (TMZ)

  • Rodzaj broni – szybkostrzelne działko systemu GSz-6-30

  • Powstanie pierwszego prototypu – 1964 rok

  • Produkcja seryjna – od 1976 roku

  • Wyprodukowano – powyżej 1000 sztuk

  • Kaliber armaty – 30 mm

  • Liczba luf – 6 sztuk

  • Zastosowany nabój – 30 mm x 165 mm

  • Długość każdej z luf – 1620 mm

  • Donośność: zasięg skuteczny przeciwko celom nawodnym – do 4000 m

  • Donośność: zasięg skuteczny przeciwko celom powietrznym – do 3000 m

  • Prędkość początkowa wystrzelonego pocisku – 875 m/s

  • Masa całego zestawu – 1800 kg
  • Masa działka – 205 kg
  • Kąty ostrzału: w płaszczyźnie poziomej pełne 360 stopni, w płaszczyźnie pionowej od -12 stopni do +88 stopni
  • Jednostka ognia – 2000 sztuk naboi
  • Szybkostrzelność teoretyczna – do 5000 strz./min.

Bibliografia

  1. Tomasz Szulc. Rosyjskie, okrętowe kompleksy obrony bezpośredniej Cz. I, Czasopismo Nowa Technika Wojskowa Nr. 5/2003, Magnum-X, Warszawa
  2. Tomasz Szulc. Rosyjskie, okrętowe kompleksy obrony bezpośredniej Cz. II, Czasopismo Nowa Technika Wojskowa Nr. 6/2003, Magnum-X, Warszawa
  3. https://pl.wikipedia.org/wiki/AK-630