Samolot szkolno-treningowy Aero L-29 Delfín

– kod NATO: Maya

Prezentowany egzemplarz nr seryjny 99 3241 został wyprodukowany w 1969 roku w zakładach Aero Vodochody w ramach 32 serii produkcyjnej. Służył w czechosłowackich a następnie czeskich siłach powietrznych. W 2004 r. został przekazany do Muzeum Lotnictwa Praga-Kbely (Letecké muzeum Praha-Kbely), skąd drogą wymiany za TS-11 Iskra bis D nr ser. 3H-1212 trafił w 2014 r. do Muzeum Lotnictwa Polskiego.

Historia konstrukcji

Prace projektowe pod przewodnictwem K. Tomasa i Z. Rublica rozpoczęły się w połowie lat 50. XX wieku. Oblot pierwszego prototypu, wyposażonego w silnik Bristol Siddeley Viper miał miejsce 5 kwietnia 1959 roku. Kolejny egzemplarz, wyposażony już w czechosłowacki silnik Motorlet M-701 oblatany został w czerwcu 1960 roku. W wyniku przeprowadzonych w 1961 roku testów porównawczych z samolotami Jak-30 oraz PZL TS-11 Iskra zadecydowano o przyjęciu L-29 do służby w Radzieckich Siłach Powietrznych oraz wojskach lotniczych większości państw bloku wschodniego (wyjątkiem była Polska, gdzie wybrany został samolot TS-11 Iskra). Produkcja seryjna samolotu rozpoczęła się w kwietniu 1963 roku i trwała do 1974 roku. Spośród 3655 wyprodukowanych egzemplarzy, 2000 trafiło do wojsk radzieckich, 400 do Czechosłowackich Sił Powietrznych, a pozostałe do Bułgarii, NRD, Rumunii i Węgier. W późniejszych latach samoloty znalazły się na wyposażeniu m.in. Czech (24 sztuki), Słowacji (15), Azerbejdżanu (18), Ghany (8), Mali (6) i Syrii (40).

Vojenské Historické Múzeum, Piešťany, Słowacja

16 lipca 1975 roku samolot An-2 pilotowany przez Dionizego Bielańskiego został zestrzelony przez Aero L-29 Czechosłowackich Sił Powietrznych podczas próby ucieczki do Austrii.

Podstawowe dane taktyczno-techniczne

• Państwo: Czechosłowacja
• Producent: Aero Vodochody
• Typ: samolot szkolno-treningowy, lekki samolot szturmowy
• Załoga: dwóch żołnierzy
• Data oblotu: 5 kwietnia 1959
• Lata produkcji: 1963–1974
• Egzemplarze: 3655
• Napęd: silnik turboodrzutowy Motorlet M-701C 500
• Ciąg: 8,7 kN
• Wymiary konstrukcji:
• Rozpiętość – 10,29 m
• Długość – 10,81 m
• Wysokość – 3,13 m
• Powierzchnia nośna – 19,80 m²
• Masa konstrukcji:
• Własna – 2280 kg
• Startowa -3280 kg
• Osiągi konstrukcji:
• Prędkość maksymalna: 820 km/h
• Prędkość przelotowa: 655 km/h
• Prędkość wznoszenia: do 14 m/s
• Pułap maksymalny: 11 000 m
• Zasięg: do 894 km
• Długotrwałość lotu: maksymalna – 2,5 h
• Rozbieg: 550 m
• Dobieg: 440 m
• Uzbrojenie: 2× karabin maszynowy kalibru 7,62 mm lub do 200 kg zestawu pocisków rakietowych lub bomb

Bibliografia

1. Muzeum Lotnictwa Polskiego – Kraków
2. https://pl.wikipedia.org/wiki/Aero_L-29_Delf%C3%ADn