9K35 Strieła-10 (pol. Strzała-10, ros. Стрела-10, kod NATO SA-13 Gopher) – radziecki samobieżny przeciwlotniczy zestaw rakietowy bliskiego zasięgu, na podwoziu pływającego pojazdu MTLB.
Zestaw Strieła-10 został zaprojektowany jako następca zestawu Strieła-1. Prace nad nim rozpoczęto w 1968 roku w Biurze Konstrukcyjnym Precyzyjnego Przemysłu Maszynowego pod kierunkiem głównego konstruktora A. Nudelmana. Próby zakładowe prototypu rozpoczęto w sierpniu 1971, a próby państwowe zakończono w maju 1974. W 1976 roku została przyjęta na uzbrojenie pierwsza wersja seryjna 9K35 Strieła-10SW, z pociskami 9M37.
W 1979 roku na uzbrojenie wprowadzono wersję zmodernizowaną 9K35M Strieła-10M. Główną różnicą było zastosowanie pocisków 9M37M, z ulepszoną głowicą samonaprowadzającą, pozwalającą na odróżnienie części pułapek termicznych od celu. W 1981 roku weszła na uzbrojenie kolejna wersja zmodernizowana 9K35M2 Strieła-10M2, ze zautomatyzowanym systemem przekazywania do wyrzutni danych o celach z systemów zewnętrznych. Dzięki dodatkowym pływakom, pojazd w tej wersji mógł pływać z pełnym kompletem rakiet i odpalać pociski na wodzie.
Od 1983 roku prowadzono prace nad dalszą modernizacją 9K35M3 Strieła-10M3, która weszła na uzbrojenie w 1989 roku. Zastosowano w niej nowe powiększone i skuteczniejsze pociski 9M333 (mogą one być stosowane zamiennie z pociskami 9M37M na wszystkich wyrzutniach).
Pociski

Podstawowymi pociskami zestawu są 9M37 i jego zmodernizowana wersja 9M37M. Są to jednostopniowe rakietowe pociski przeciwlotnicze z silnikiem na paliwo stałe, które mogą pracować na jednym z dwóch reżimów prędkości. Pociski są zbudowane w schemacie aerodynamicznym kaczki, ze sterami w przedniej części i stabilizatorami w tylnej. Głowica bojowa o masie 3 kg miała oznaczenie 9N125. Pocisk ma długość 2190 mm, masę 39,2 kg (9M37) do 40 kg (9M37M), jest przechowywany i odpalany ze specjalnego kontenera. Pociski mogły zwalczać cele w odległości od 0,8 do 5 km i na wysokości od 25 do 3500 m. Prędkość pocisku wynosi od 360 do 800 m/s.
Pociski są samonaprowadzane na cel pasywnie, optycznie, z kanałem podczerwonym. Podstawowym kanałem jest kanał optyczny, w którym głowica pocisku naprowadza się na cel kontrastujący na tle nieba, w paśmie widzialnym. W gorszych warunkach oświetleniowych stosowane jest samonaprowadzanie termiczne, w paśmie podczerwieni. Wadami takiego rozwiązania jest podatność na pułapki optyczne i termiczne oraz brak możliwości atakowania celu na tle Słońca (w obrębie kąta 20° między Słońcem a celem od wyrzutni). Według założeń, pocisk mógł przechwycić w kanale podczerwieni cele lecące z prędkością 750 km/h z przedniej półsfery, a z prędkością do 1100 km/h od tyłu.

Nowsze pociski 9M333 zestawu Strzała-10M3 mają długość 2910 mm, masę 42 kg i masę głowicy 5 kg. Zasięg i pułap pocisku są takie same, tylko zmalała minimalna wysokość przechwycenia celu, z 25 do 10 m.
Wyrzutnie
W zestawie stosowane jest samobieżna wyrzutnia występująca w dwóch warinatach: 9A34 i 9A35 (modernizowane odpowiednio z dodaniem oznaczeń M, M2, M3). Różnią się tym, że 9A35 wyposażona jest w radionamiernik 9S16 służący do wykrywania celów na podstawie ich emisji radiowej. Obie wyrzutnie zbudowane są na podwoziu opancerzonego transportera gąsienicowego MT-LB. Załogę stanowią 3 osoby: dowódca, kierowca i operator uzbrojenia. Z położenia marszowego ze złożoną wyrzutnią do bojowego przejścia zajmuje ok. 20 sekund.
Wyrzutnia posiada system celowniczy 9S86, wyposażony w dalmierz radiolokacyjny, natomiast nie jest wyposażona we własny radiolokator.
Wersje
- 9K35 Strieła-10SW używa pocisków rakietowych 9M37.
- 9K35M Strieła-10M używa pocisków rakietowych 9M37M.
- 9K35M2 Strieła-10M2 używa pocisków rakietowych 9M37M.
- 9K35M3 Strieła-10M3 używa pocisków rakietowych 9M333.
Państwo | ZSRR |
Typ pojazdu | samobieżny przeciwlotniczy zestaw rakietowy |
Trakcja | gąsienicowa |
Załoga | 3 |
Historia | |
Prototypy | 1971 |
Produkcja | od 1976 |
Dane techniczne | |
Silnik | JaMZ-238W diesel o mocy 240 KM |
Poj. zb. paliwa | 450 l |
Pancerz | 7 mm |
Długość | 6,6 m |
Szerokość | 2,85 m |
Wysokość | 2,3 m (położenie marszowe), 3,8 m (położenie bojowe) |
Masa | 12 300 kg |
Osiągi | |
Prędkość | 61 km/h (na drodze) 6km/h (w wodzie) |
Zasięg | 500 km |
Dane operacyjne | |
Uzbrojenie | |
4 x przeciwlotnicze pociski rakietowe 9M37, 9M37M, 9M333 (w zależności od wersji) + pociski zapasowe |
Bibliografia
-
A. Szyrokorad, “Strieła” swoju cel nie upustit, w: Modelist-konstruktor nr 9/1999, s.27-29